Με τη συμβολική επιλογή τους να ξεκινήσουν τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στα πεδία μαχών του πρώτου παγκοσμίου πολέμου στο Ιπρ του Βελγίου με αφορμή την επέτειο των 100 χρόνων, οι Εευρωπαίοι ηγέτες θέλησαν να προβάλλουν τα καλά της ενωμένης Ευρώπης σε μία δύσκολη συγκυρία, που όπως έδειξε το αποτέλεσμα των πρόσφατων εκλογών ενισχύονται οι ευρωσκεπτικιστές.
Ενώ στο παρασκήνιο κυριαρχεί το θέμα της ανάδειξης του επόμενου προέδρου της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής στις επίσημες εργασίες είναι ιδιαίτερα σημαντική η υιοθέτηση στο κείμενο των συμπερασμάτων της απαίτησης κυρίως της Ιταλίας και ακολούθως της Γαλλίας για «ευελιξία στην εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας».
Οι 27 ηγέτες αναμένεται να συμφωνήσουν σήμερα, Παρασκευή, στο να υπάρξει μεγαλύτερη ευελιξία με σκοπό την ανάπτυξη στην εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας ενώ κατά την αποτίμηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας να λαμβάνονται υπόψη οι μεταρρυθμίσεις σε κάθε χώρα.
Εν ολίγοις σημαίνει χαλάρωση της λιτότητας και θα πρόκειται για μία νίκη του Ιταλού πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι ο οποίος σε πρόσφατη ομιλία του στο κοινοβούλιο της χώρας του είπε: «Εμπιστευθήκαμε στο κοινό νόμισμα το στόχο της οικοδόμησης της Ευρώπης, αλλά αυτό δεν αρκεί, είτε δεχόμαστε να έχουμε κοινές αξίες είτε κρατήστε το νόμισμά σας και αφήστε μας τις αξίες μας». Θα είναι ταυτόχρονα μια υποχώρηση της Γερμανίας από την πάγια θέση της για αυστηρή λιτότητα. Η Ιταλία με χρέος περί τα 2,1 τρις πιέζει για πιο ελαστική δημοσιονομική πολιτική που να μην υπονομεύσει την ανάπτυξη όπως έγινε με την Ελλάδα. Το πώς θα εφαρμοστεί και στην πράξη μένει να φανεί, ο Ιταλός πρωθυπουργός όμως δε φαίνεται διατεθειμένος να υποχωρήσει όπως έγινε με τον προκάτοχό του Μάριο Μόντι.
Πάντως, ο Έλληνας πρωθυπουργός στην τοποθέτησή του την πρώτη ημέρα των εργασιών περιορίστηκε στα θέματα της ενέργειας και της μετανάστευσης ενώ σε συνέντευξή του στη γερμανική Handelsblatt τάχθηκε υπέρ της διατήρησης των βασικών δομών του Συμφώνου Σταθερότητας δείχνοντας ότι ευθυγραμμίζεται με τη γερμανική θέση.
Η ελληνική πλευρά εκτιμά ότι εφόσον η πρόταση της Ιταλίας υιοθετηθεί θα ισχύσει για όλους και δε χρειάζεται η χώρα μας να βρεθεί εκτεθειμένη σε επικρίσεις ότι αναζητά τρόπους να μην εφαρμόσει τα συμφωνηθέντα.
Άλλωστε αυτό φρόντισε να επισημάνει και ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών κ. Σόιμπλε σε δηλώσεις του την εβδομάδα που μας πέρασε. Κυβερνητικό στέλεχος έλεγε ότι δεν μπορεί να για τις άλλες χώρες να υπάρχει ανοχή ακόμη για ελλείμματα ενώ για την Ελλάδα να ισχύει η απαίτηση για πλεονάσματα της τάξης του 4% ετησίως.
Στην τοποθέτησή του πάντως ο κ. Αντώνης Σαμαράς μίλησε για την ανάγκη διαφοροποίησης των ενεργειακών πηγών και των οδών μεταφοράς τους στην Ευρώπη. Στόχος είπε θα πρέπει να είναι η επάρκεια του εφοδιασμού με χαμηλές τιμές για επιχειρήσεις για καταναλωτές. Στο θέμα της μετανάστευσης που το αναδεικνύει και η ιταλική προεδρεία που παραλαμβάνει την σκυτάλη από την 1η Ιουλίου ο πρωθυπουργός επισήμανε ότι είναι επείγουσα ανάγκη η αντιμετώπισή της και ότι συνιστά ευρωπαϊκό πρόβλημα ενώ η διασφάλιση των εξωτερικών συνόρων είναι κοινή πρόκληση.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός σε δηλώσεις του εμφανίστηκε αισιόδοξος για την εκλογή στην προεδρία της ΕΕ του κ. Ζαν Κλόντ Γιούνκερ. Ο κ. Σαμαράς επισήμανε ότι ήταν ένας από τους δύο που πρότεινε την υποψηφιότητά του ενώ παράλληλα εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι η ανάληψη της προεδρίας από τον κ. Γιούνκερ θα είναι μία επιλογή στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της ανάπτυξης που είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση της ανεργίας στην Ευρώπη και στην Ελλάδα.
Η ανάδειξη του επόμενου προέδρου της Κομισιόν που όλα δείχνουν ότι θα είναι ο κ. Γιούνκερ θα γίνει από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 16 Ιουλίου ενώ μία ημέρα αργότερα θα συγκληθεί έκτακτη Σύνοδος Κορυφής για τις άλλες θέσεις της ΕΕ.