«Υπάρχει κάτι να φοβηθεί κανείς από την Αριστερά στην Ελλάδα; Με ποιο τρόπο είμαστε ριζοσπαστικοί;» Τα δυο ερωτήματα έθεσε ο πρόεδρος της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, Αλέξης Τσίπρας, στο πολυπληθές ακροατήριο του Brookings Institution στην Ουάσινγκτον, δίνοντας στη συνέχεια τη δική του απάντηση και παρουσιάζοντας τη δική του «εναλλακτική οπτική» για την κατάσταση στη χώρα μας και την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης.
«Οι κινδυνολόγοι θα σας πουν ότι το κόμμα μας, αν έρθει στην κυβέρνηση, θα σκίσει τη δανειακή σύμβαση με την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΔΝΤ, θα βγάλει τη χώρα έξω από την Ευρωζώνη, θα διακόψει τους δεσμούς της Ελλάδας με την πολιτισμένη Δύση, ότι η Ελλάδα θα γίνει μια νέα Βόρεια Κορέα» είπε ο Αλέξης Τσίπρας και ξεκαθάρισε ενώπιον ενός κοινού μεταξύ του οποίου ήταν πρέσβεις, ακαδημαϊκοί, αναλυτές και δημοσιογράφοι.
Στο ευρώ, αλλά με New Deal
«Ήμασταν πάντα, και πάντα θα παραμείνουμε, ένα ευρωπαϊκό κόμμα. Ελπίζω να σας πείσω ότι δεν είμαι τόσο επικίνδυνος, όσο προσπαθούν κάποιοι να πουν. Το ότι πιστεύουμε ότι η Ευρώπη έχει χάσει το δρόμο της, και ότι επιβάλλει απάνθρωπες πολιτικές στους ίδιους τους λαούς της, δε μπορεί να θεωρηθεί αντι-ευρωπαϊκό. Πρέπει η πολιτική μας να ανταποκρίνεται στα συμφέροντα των λαών της Ευρώπης. Και στην ιδέα ότι η Ευρώπη είναι το σπίτι μας και πρέπει να το υπερασπιστούμε από τη Μεγάλη Ύφεση που εξαπλώνεται και η οποία απειλεί όχι μόνο εμάς τους Ευρωπαίους, αλλά και ολόκληρη την παγκόσμια οικονομία. Θέλουμε να σταματήσουμε τον κατακερματισμό της Ευρώπης. Και αυτό σημαίνει να αντισταθούμε στις σημερινές πολιτικές της Ευρώπης.
»Επιτρέψτε μου να το πω αυτό ξεκάθαρα: Ο ΣΥΡΙΖΑ θα κρατήσει την Ελλάδα στην Ευρωζώνη. Αλλά αυτό δεν σημαίνει αποδοχή ηλίθιων και απάνθρωπων πολιτικών που μας υπαγορεύονται από τούς σημερινούς, αυτοκαταστροφικούς ιθύνοντες της Ευρωζώνης. Όχι. πράγματι, κατά την άποψή μου, προκειμένου να παραμείνουμε μακροπρόθεσμα στην Ευρωζώνη, πράγματι προκειμένου η Ευρωζώνη να επιβιώσει, χρειαζόμαστε μια αλλαγή σχεδίου. Χρειαζόμαστε μια ορθολογική επανεκτίμηση της στρατηγικής μας για την καταπολέμηση της κρίσης. Όχι σε ελληνικό επίπεδο. Στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αλλά αυτή η νέα στρατηγική δεν θα έρθει μέχρις ότου και εκτός εάν ένα κόμμα όπως το δικό μας φωνάξει στις Βρυξέλλες: Φτάνει πια» είπε.
«Αν οι ριζοσπαστικές πολιτικές του ΣΥΡΙΖΑ δεν αφορούν στο να βγάλει την Ελλάδα από την Ευρωζώνη, και αν δεν πρόκειται να σκίσει τις συμφωνίες μας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, τι σημαίνει η ετικέτα μας ως Ριζοσπαστικής Αριστεράς;» είπε ο Αλέξης Τσίπρας και συνέχισε:
»Σημαίνει ότι το είμαστε έτοιμοι για ριζικές μεταρρυθμίσεις στο κράτος, ώστε να δημιουργηθεί ένα σταθερό περιβάλλον δικαιοσύνης, αναδιανομής του πλούτου, και επενδύσεων. Σημαίνει ότι θα συνεχίσουμε να επιμένουμε ότι η Ευρωζώνη χρειάζεται νέα θεμέλια. Σημαίνει ότι δεν θα αποδεχτούμε την ευρωπαϊκή μετενσάρκωση του Χέρμπερτ Χούβερ να στοιχειώνει τους λαούς της Ευρώπης. Σημαίνει ότι θα αντιταχθούμε σε κάθε προσπάθεια να εξηγηθεί η κρίση του ευρώ, με το σχήμα “Οι τζίτζικες του Νότου ξόδεψαν υπερβολικά χρησιμοποιώντας τα μυρμήγκια του Βορρά ως εγγυητές”. Σημαίνει ότι συνεχίσουμε να εξηγούμε ότι η κρίση του ευρώ συνέβη επειδή οι τζίτζικες της Γερμανίας και της Ελλάδας έκαναν πάρτι πριν από το 2008, κερδίζοντας εις βάρος των σκληρά εργαζόμενων μυρμηγκιών τόσο στη Γερμανία όσο και στην Ελλάδα. Και όταν συνέβη το κραχ, οι τζίτζικες της Γερμανίας και της Ελλάδας απαίτησαν ότι τις απώλειές τους θα τις πληρώσουν τα μυρμήγκια της Γερμανίας και της Ελλάδα. Σημαίνει ότι θα απαιτήσουμε ένα Νέο Σύμφωνο (new deal) για την Ευρώπη, που θα κινητοποιήσει τις παραγωγικές δυνατότητες της Ηπείρου ενάντια στη φτώχεια και την απελπισία».
Τι φταίει για την κρίση;
Ο κ. Τσίπρας ανέπτυξε την άποψή του για τα αίτια της κρίσης.
«Φοβούμαι πως για πολλούς οικονομολόγους αλλά και φοιτητές στον τομέα της Δημόσιας Πολιτικής η χώρα μας έχει μετατραπεί σε ένα εργαστήριο πολιτικών λιτότητας. Αν θέλετε να δείτε με ποιο τρόπο η εφαρμογή προκυκλικών οικονομικών πολιτικών καταστρέφει τον κοινωνικό ιστό, μετατρέποντας μία ύφεση σε βαθειά κρίση, ελάτε στην Ελλάδα. Αν θέλετε να δείτε με ποιο τρόπο η επιβολή του μεγαλύτερου προγράμματος δημοσιονομικής πειθαρχίας εν καιρώ ειρήνης, αποτυγχάνει ως προς την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους, ελάτε στην Ελλάδα. Εάν θέλετε να δείτε με ποιο τρόπο η κλεπτοκρατία καταφέρνει να παραμείνει στην εξουσία έχοντας καταστρέψει ένα ολόκληρο έθνος, ελάτε στην Ελλάδα».
«Η επικρατούσα άποψη είναι ότι ο κύκλος της ύφεσης που σας περιγράφω ξεκίνησε εξαιτίας του υπερδανεισμού του ελληνικού κράτους κατά την περίοδο που προηγήθηκε του κραχ του 2008. Αυτό δεν είναι αναληθές. Ωστόσο, από πλευράς ανάλυσης, δεν βοηθά στην προσπάθεια μας να κατανοήσουμε τα αίτια της κρίσης» σημείωσε, εκφράζοντας την άποψή του ότι ο βαθύτερος λόγο της κρίσης «είναι, βέβαια, ότι οι χώρες μας είναι μέρος μιας άσχημα σχεδιασμένης Νομισματικής Ένωσης».
Πολιτικές με τεράστιο κόστος
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση αρνήθηκε να δει κατάματα τα διαρθρωτικά ρήγματα στην καρδιά της νομισματικής ένωσης. Αποφάσισαν ότι ήταν καλύτερα να προσποιούνται ότι αυτό είναι απλώς μια κρίση δημόσιου χρέους, από το να παραδέχονταν ότι έχουν σχεδιάσει μια νομισματική ένωση-έκτρωμα» είπε ο Αλέξης Τσίπρας και πρόσθεσε:
«Αποφάσισαν να επιβάλουν λιτότητα σε υπό κατάρρευση οικονομίες, εξασφαλίζοντας έτσι ότι ο ρυθμός της κατάρρευσης θα επιταχυνθεί. Με τον τρόπο αυτό, επέφεραν μια ύφεση που δεν ήταν απαραίτητο να έχουμε. Και επιμένουν ακόμα σε αυτό. Με τεράστιο ανθρώπινο κόστος. Και με ένα φοβερό κόστος για τη δημοκρατία».
Επίσης, ο κ. Τσίπρας υποστήριξε ότι «κανένα από αυτά τα μαθήματα δεν το έχει πάρει η Ευρώπη. Ένα άλλο πράγμα που μας έχει διδάξει η κρίση του 1929 είναι ότι, εάν η πολιτική τάξη αποτύχει να αντιμετωπίσει τις συνέπειες αυτής της κατάρρευσης, και η οικονομική κάμψη μετατραπεί σε ύφεση, οι Ναζί θα βρεθούν σύντομα στο Κοινοβούλιο. Και στο Κοινοβούλιο της χώρας μου, είμαστε υποχρεωμένοι κάθε μέρα να καθόμαστε απέναντι από μια πτέρυγα των Ναζί κακοποιών που προωθούν τον αντισημιτισμό και χαιρετούν όπως ο Αδόλφος Χίτλερ».
Ναι, είμαστε άπειροι…
«Τον περασμένο Ιούνιο, ο ΣΥΡΙΖΑ τινάχθηκε από το 4 στο 27% αλλά δεν ήταν πρώτο κόμμα. Πολλοί από εσάς πρέπει να έχετε ακούσει την προπαγάνδα, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα κόμμα επικίνδυνα άπειρο. Σήμερα, στέκομαι εδώ, μπροστά σας, έτοιμος να απαντήσω στις ερωτήσεις σας, και υπερήφανος να πω: Ναι, είμαστε άπειροι στο να συνάπτουμε σκιερές συμφωνίες με τους κλεπτοκράτες και τους ολιγάρχες. Ναι, είμαστε άπειροι στη συγκάλυψη σκανδάλων δωροδοκίας, όπως το διαβόητο σκάνδαλο της Siemens. Όπως το σκάνδαλο απόκρυψης της λίστας Λαγκάρντ. Ναι είμαστε άπειροι. Ναι, δεν έχουμε στο ενεργητικό μας καμία υπογραφή δανειακής σύμβασης που αντιβαίνει στη λογική της μακροοικονομίας. Ναι, οι σκέψεις μας είναι σαφείς και τα χέρια μας είναι σταθερά. Και, πάνω απ’ όλα, είναι καθαρά.
»Τελευταίο, αλλά όχι έσχατο, το μήνυμά μου σε αυτό το κοινό, εδώ στο Brookings, είναι ότι το κόμμα μας θέλει να καθιερώσει έναν αμοιβαία επωφελή διάλογο με καλοπροαίρετους, προοδευτικούς στοχαστές από τη δική σας πλευρά του Ατλαντικού. Θέλω να σας πω ότι οι άνθρωποι στην Ελλάδα, ακόμη και της Ριζοσπαστικής Αριστεράς, σας θεωρούν συνοδοιπόρους στην πολύπλευρη, αλλά σημαντική επιχείρηση για την αποκατάσταση της ευημερίας και της ελπίδας στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Ο υπόλοιπος κόσμος, έχοντας σημειώσει τεράστια πρόοδο τις τελευταίες δεκαετίες, παρακολουθεί εμάς τους Ευρωπαίους και τους Αμερικανούς με αγωνία. Δεν πρέπει να τους απογοητεύσουμε όπως ακριβώς δεν πρέπει να απογοητεύσουμε τους ίδιους τους λαούς μας. Πρέπει να αποδείξουμε όλοι μαζί ότι η ανθρωπότητα έχει γίνει σοφότερη από τις καταστροφές που έχει ζήσει στο παρελθόν» κατέληξε.
Εισαγωγικές παρατηρήσεις, πριν από την ομιλία του Αλ.Τσίπρα, έκανε ο διευθύνων σύμβουλος του Brookings Institution, Γουίλιαμ ‘Ανθολις, ενώ συντονιστής της συζήτησης με ερωτήσεις από το κοινό ήταν ο οικονομικός αναλυτής του Brookings, Ντομένικο Λομπάρντι.