Με ευρεία πλειοψηφία και με ουσιώδεις αλλαγές, που επέφερε ο υπουργός Περιβάλλοντος Γιώργος Παπακωνσταντίνου (πρόστιμα, χρόνοι υπαγωγής στη ρύθμιση, συντελεστές υπολογισμού των προστίμων κ.ά.), αναμένεται να ψηφιστεί το βράδυ της Πέμπτης επί της αρχής το νομοσχέδιο, με το οποίο ρυθμίζονται τα αυθαίρετα και η περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων.
Η ΝΔ και ο ΛΑΟΣ τάσσονται υπέρ της αρχής του νομοθετήματος, ενώ κατά του σχεδίου νόμου τάσσονται τα κόμματα της Αριστεράς (ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ), τα οποία αντέδρασαν έντονα τόσο για την ουσία του νομοσχεδίου, όσο και για τις τροποποιήσεις που έγιναν, κάνοντας μάλιστα λόγο για νέο νομοσχέδιο.
Αρχικώς η ψηφοφορία είχε προγραμματιστεί για αύριο, Παρασκευή, αλλά αναβλήθηκε μετά και από τις αντιδράσεις βουλευτών του ΚΚΕ και του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς και του πρώην Προέδρου της Βουλής κ. Απ. Κακλαμάνη, οι οποίοι ζήτησαν να υπάρχει ο χρόνος για να μελετήσουν οι βουλευτές τις τροποποιήσεις που επέφερε κ. Παπακωνσταντίνου στο σχέδιο νόμου.
Μικρότερα πρόστιμα
Μικρότερα πρόστιμα θα πληρώσουν όσοι έχουν αυθαίρετη κατασκευή σε πρώτη κατοικία, ενώ όσοι έχουν αυθαίρετα σε δεύτερη κατοικία, το πρόστιμο θα εξαρτηθεί από την τιμή ζώνης της περιοχής στην οποία έχει κατασκευαστεί το αυθαίρετο.
Έκπτωση 50% θα έχει το πρόστιμο για αυθαίρετες κατασκευές σε υπόγεια, σοφίτες και πατάρια με βάση τους συντελεστές που εισηγείται το ΥΠΕΚΑ στις διατάξεις για τα αυθαίρετα.
Οι συντελεστές υπολογισμού των προστίμων για την υπαγωγή στη ρύθμιση των αυθαιρέτων, όπως κατατέθηκαν στην Ολομέλεια της Βουλής από τον υπουργό κ. Γ Παπακωνσταντίνου έχουν ως εξής:
- σε αυθαίρετο με οικοδομική άδεια ο συντελεστής είναι 1.0 και χωρίς οικοδομική άδεια ο συντελεστής είναι 2.0
- σε αυθαίρετο εντός σχεδίου ή οικισμού ο συντελεστής είναι 1,0
- σε εκτός σχεδίου ή οικισμού ο συντελεστής είναι 1.7
- εάν είναι κύρια και μοναδική κατοικία ο συντελεστής είναι 0.4, εάν είναι άλλη κατοικία ο συντελεστής είναι 0.5 για τιμή ζώνης μεγαλύτερη ή ίση από 1000 ευρώ και 0.6 για τιμή ζώνης μεγαλύτερη των 1000 ευρώ. Ο συντελεστής αυθαιρέτου που η χρήση του είναι τουριστική ή βιομηχανική ή τη βιομηχανία ο συντελεστής είναι 0.6 και αν το αυθαίρετο χρησιμοποιείται για άλλη επιχείρηση ο συντελεστής είναι 0.6
- εάν με το αυθαίρετο έχει γίνει αλλαγή χρήσης ο συντελεστής είναι 1.4
- στις περιπτώσεις που με το αυθαίρετο έχει γίνει υπέρβαση στα τετραγωνικά μέτρα των κύριων χώρων, αν το αυθαίρετο καταλαμβάνει ποσοστό μεγαλύτερο του 50% της επιτρεπόμενης δόμησης ο συντελεστής είναι 1.0, αν καταλαμβάνει 50 έως 100% της επιτρεπόμενης δόμησης ο συντελεστής είναι 1.3, εάν καταλαμβάνει από 100 έως 200% της επιτρεπόμενης δόμησης ο συντελεστής είναι 1.6 κι αν καταλαμβάνει ποσοστό μεγαλύτερο του 200% της επιτρεπόμενης δόμησης ο συντελεστής είναι 1.9.
- Αν με το αυθαίρετο έχει γίνει υπέρβαση στο ύψος κάτω του 20% ο συντελεστής είναι 1.2 και αν είναι πάνω του 20% από το επιτρεπόμενο ύψος ο συντελεστής είναι 1.4. Αντίστοιχοι είναι οι συντελεστές με βάση τους οποίους θα υπολογίζεται ξεχωριστά το πρόστιμο για τα τετραγωνικά με τα οποία έχει γίνει υπέρβαση σε υπόγεια, πατάρια και σοφίτες με έκπτωση 50%
- Εάν με το αυθαίρετο έχει γίνει υπέρβαση της κάλυψης μικρότερη του 20% ο συντελεστής είναι 1.2 και αν η υπέρβαση είναι μεγαλύτερη του 20% είναι 1.4
- Εάν έχει γίνει παραβίαση μικρότερη του 20% των υποχρεωτικών αποστάσεων κτισμάτων ο συντελεστής είναι 1.2 κι αν έχει γίνει παραβίαση της πλάγιας απόστασης μεγαλύτερη του 20% ο συντελεστής είναι 1.4.
- Αν έχει γίνει αυθαίρετο σε ποσοστό μικρότερο του 20% πάνω στην πρασιά ο συντελεστής είναι 1.4, και σε ποσοστό μεγαλύτερο του 20% ο συντελεστής είναι 1.8
- Στις πισίνες ο συντελεστής είναι 0.5
- Εισάγεται κοινωνικός συντελεστής 0.5 για τα ΑΜΕΑ με ατομικό εισόδημα έως 8.000 ευρώ και έως 12.000 ευρώ οικογενειακό όταν πρόκειται για κύρια και μοναδική κατοικία
- Εισάγεται συντελεστής παλαιότητας 0.2 για αυθαίρετες κατασκευές ή χρήσεις είχαν γίνει μέχρι 31.1.1983 και συντελεστής 0.8 για αυθαίρετες κατασκευές από 31.1.1983 έως 31.12.2003
- Τέλος, για λοιπές πολεοδομικές και κτηριοδομικές παραβάσεις το πρόστιμο είναι 500 ευρώ ανά παράβαση
Η επιβολή προστίμων αναστέλλεται για 30 χρόνια για τα εντός και για εκτός σχεδίου πόλεως ακίνητα και έτσι θεσπίζεται ενιαίος χρόνος αναστολής των κυρώσεων.
Παραδείγματα
Ανακοινώνοντας τις βελτιώσεις στους συντελεστές για τον υπολογισμό των προστίμων, το υπουργείο έδωσε στη δημοσιότητα ενδεικτικές περιπτώσεις για το πώς θα διαμορφωθούν τα πρόστιμα ανάλογα με την τιμή ζώνης κάθε περιοχής και τον αριθμό των τ.μ.
Σύμφωνα με τα παραδείγματα αυτά:
- Για πρώτη κατοικία με οικοδομική άδεια εντός σχεδίου και μικρότερη από 50% υπέρβαση δόμησης σε περιοχή με τιμή ζώνης τα 1500 ευρώ και 100 τ.μ. αυθαιρεσίας, το πρόστιμο θα είναι 9.000 ευρώ
- Για πρώτη κατοικία χωρίς οικοδομική άδεια σε εντός σχεδίου περιοχή με τιμή ζώνης 1.500 ευρώ και 100 τ.μ. αυθαιρεσίας, το πρόστιμο θα είναι 18.000 ευρώ
- Για πρώτη κατοικία χωρίς οικοδομική άδεια σε εκτός σχεδίου περιοχή με τιμή ζώνης 1000 ευρώ και 100 τ.μ. αυθαιρεσίας το πρόστιμο θα είναι 20.400 ευρώ
- Για δεύτερη κατοικία με οικοδομική άδεια σε εκτός σχεδίου με υπέρβαση δόμησης μεγαλύτερη του 50%, τιμή ζώνης 700 ευρώ και αυθαιρεσία 100 τ.μ το πρόστιμο θα είναι 8.925
- Για δεύτερη κατοικία χωρίς οικοδομική άδεια σε εκτός σχεδίου περιοχή με τιμή ζώνης τα 700 ευρώ και 100 τ.μ. αυθαιρεσίας το πρόστιμο θα είναι 17.850 ευρώ
- Για δεύτερη κατοικία χωρίς οικοδομική άδεια σε εκτός σχεδίου περιοχή με τιμή ζώνης 1.000 ευρώ και 100 τ.μ. αυθαιρεσίας το πρόστιμο θα είναι 25.500 ευρώ
Η ΝΔ θα υπερψηφίσει το νομοσχέδιο και όπως δήλωσε ο εισηγητής της κ. Κυρ.Μητσοτάκης «εμείς δεν λέμε “όχι” σε όλα, θα ασκήσουμε υπεύθυνη αντιπολίτευση», ενώ το ΚΚΕ διά της κυρίας Διαμάντως Μανωλάκου έκανε λόγο για «δυσβάσταχτα και άδικα χαράτσια με την απειλή της κατεδάφισης».
Ο ΛΑΟΣ συμφωνεί με τις ρυθμίσεις για τα αυθαίρετα, όμως συναρτά την τελική του στάση με το αν θα μειωθούν περαιτέρω τα πρόστιμα, καθώς θεωρεί ότι παραμένουν υψηλά.
Ο ΣΥΡΙΖΑ θα καταψηφίσει καθώς, όπως δήλωσε η κυρία Ηρώ Διώτη, το νομοσχέδιο το μεταξύ όλων των άλλων «καταργεί την περιβαλλοντική αδειοδότηση για πολλές κατηγορίες μεγάλων έργων με πρόσχημα την πάταξη της γραφειοκρατίας, ενώ διευκολύνει τις επενδύσεις που είναι ανταγωνιστικές με το περιβάλλον και απεμπολεί τον δημόσιο και κοινωνικό έλεγχο».