Εισηγητής σε Νομοσχέδιο του Υπουργείου Εξωτερικών για τον έλεγχο των εξωτερικών συνόρων του χώρου Σένγκεν της Ευρωπαϊκή Ένωσης (ETIAS) ανέλαβε ο Βουλευτής Ροδόπης της Νέας Δημοκρατίας Ευριπίδης Στυλιανίδης. Συγκεκριμένα ο εισηγητής της πλειοψηφίας τόνισε:
«…Για να προστατευτεί αποτελεσματικά ο ενιαίος Ευρωπαϊκός Χώρος Σένγκεν, να αντιμετωπιστεί η παράτυπη μετανάστευση, να ενισχυθεί η εσωτερική ασφάλεια, να προστατευτεί η δημόσια υγεία, βασικό προαπαιτούμενο τόσο για τις ευρωπαϊκές όσο και για τις εθνικές αρχές είναι η αποτελεσματική διαχείρηση των εξωτερικών συνόρων.
Η Ευρώπη είναι ένας ιδανικός διεθνής προορισμός. Πάνω από 1,4 δις πολίτες από 60 χώρες που ραγδαία αυξάνονται μπορούν ήδη να την επισκέπτονται χωρίς υποχρέωση θεώρησης εισόδου.
Γι’ αυτούς δεν υπάρχουν εκ των προτέρων διαθέσιμες πληροφορίες, με αποτέλεσμα το βάρος των ελέγχων να πέφτει απόλυτα στους συνοριοφύλακες, οι οποίοι από μόνοι τους αδυνατούν να αξιολογήσουν αποτελεσματικά περιπτώσεις παράτυπης μετανάστευσης, διαστάσεις ασφάλειας ή τρομοκρατίας, ζητήματα δημόσιας υγείας.
Το γεγονός αυτό δημιούργησε την ανάγκη να θεσπιστούν:
- Ένα κεντρικό Σύστημα Εισόδου Εξόδου(ΣΕΕ) για την αυτοματοποίηση των συνοριακών ελέγχων σε υπηκόους των χωρών που εισέρχονται στην ΕΕ για βραχεία παραμονή ή αντίστοιχα γι’ αυτούς που απαλλάσσονται από υποχρέωση θεώρησης(Κανονισμός ΕΕ, 2017/2226 Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου 30 Νοεμβρίου 2017).
- Ένα Σύστημα Πληροφοριών και Αδειοδότησης Ταξιδιού της ΕΕ/ ETIAS (Κανονισμός ΕΕ, 2018/1240 Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου 12 Σεπτεμβρίου 2018). Στόχος: να διενεργείται εκ των προτέρων έλεγχος ασφαλείας σε ταξιδιώτες που απαλλάσσονται από την υποχρέωση θεώρησης και να μη τους επιτρέπεται η είσοδος, όπου αυτό κρίνεται αναγκαίο.
Το ΣΕΕ θα αντικαταστήσει το παρόν σύστημα σφράγισης διαβατηρίων με χειροκίνητο τρόπο καθώς είναι χρονοβόρο, δεν παρέχει αξιόπιστα δεδομένα στα συνοριακά σημεία διέλευσης και δεν επιτρέπει την αποδοτική ανίχνευση παράνομης παράτασης της επιτρεπόμενης διαμονής, με ηλεκτρονική καταγραφή σε κεντρική βάση δεδομένων των βιομετρικών και βιογραφικών δεδομένων των ταξιδιωτών καθώς και της ημερομηνίας και του τόπου εισόδου/εξόδου για βραχείας διάρκειας παραμονή (έως 90 ημέρες) στον χώρο Σένγκεν. Το σύστημα θα συμβάλει επίσης στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και των σοβαρών μορφών εγκλήματος.
Η παρούσα νομοθετική πρωτοβουλία που εδράζεται στην Ευρωπαϊκή Πολιτική των “Smart Borders” καθιστά το ΥΠΕΞ κεντρικό Συντονιστή για τη διαμόρφωση μιας σύγχρονης και αποτελεσματικής Εθνικής Στρατηγικής εκσυγχρονισμού των διαδικασιών διαχείρισης των διελεύσεων από και προς τη Ελληνική επικράτεια με γνώμονα την πρόληψη της παράτυπης μετανάστευσης και την ενίσχυση της εσωτερικής ασφάλειας. Παράλληλα όμως διευκολύνεται-απλουστεύεται και το ταξίδι των ξένων πολιτών προς την ΕΕ.
Η σύσταση και λειτουργία της Εθνικής Μονάδας ETIAS έχει τους παρακάτω στόχους:
- Να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα των συνοριακών ελέγχων, διασφαλίζοντας την ελεύθερη διακίνηση των ατόμων.
- Να περιορίσει τη γραφειοκρατία.
- Να συμβάλλει στην επίτευξη υψηλού επιπέδου ασφάλειας, στην πρόληψη της παράνομης μετανάστευσης και στην προστασία της δημόσιας υγείας χάρη στην προβλεπόμενη εμπεριστατωμένη αξιολόγηση κινδύνου που θα διενεργείται πριν από την άφιξη των αιτούντων στα σημεία διέλευσης των εξωτερικών συνόρων.
- Να στηρίξει τους στόχους του Συστήματος Πληροφοριών Σένγκεν (SIS) σχετικά με τις καταχωρίσεις για υπηκόους τρίτων χωρών για τους οποίους έχει καταχωριθεί άρνηση εισόδου και παραμονής, για πρόσωπα που καταζητούνται με σκοπό τη σύλληψη, την παράδοση ή την έκδοση, για εξαφανισθέντα πρόσωπα, για πρόσωπα που αναζητούνται για συνδρομή σε δικαστική διαδικασία, καθώς και σχετικά με τις καταχωρίσεις για διακριτική παρακολούθηση ή ειδικούς ελέγχους και τις καταχωρίσεις για υπηκόους τρίτων χωρών για τους οποίους έχει εκδοθεί απόφαση επιστροφής.
- Να συμβάλλει στην πρόληψη, εξακρίβωση και διερεύνηση τρομοκρατικών εγκλημάτων ή άλλων σοβαρών αξιόποινων πράξεων.
- Να ενισχύσει τις εταιρικές σχέσεις με τρίτες χώρες.
- Να βελτιώσει την ελκυστικότητα της χώρας μας ως μέλος Σένγκεν για επενδύσεις, τουρισμό και αναψυχή.
- Τέλος, να συμβάλει σημαντικά στην εν γένει μεταρρυθμιστική προσπάθεια της Κυβέρνησης για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της δημόσιας διοίκησης και την παροχή υψηλού επιπέδου υπηρεσιών προς τους πολίτες, όπως αυτή εξαγγέλλεται στη Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού 2020-2025.
Σε κάθε περίπτωση η συγκεκριμένη νομοθετική πρωτοβουλία εναρμονίζει το θεσμικό πλαίσιο με το ευρωπαϊκό, εκσυγχρονίζει τον έλεγχο των εξωτερικών συνόρων προστατεύοντας τον ενιαίο ευρωπαϊκό χώρο και διευκολύνει την προσέλκυση ξένων τουριστών ή νομίμων επισκεπτών χωρίς να απειλεί ή να αλλοιώνει την προοπτική του ευρωπαϊκού οράματος…».