Προχειρότητα και παραλείψεις από τη διοίκηση Γκαράνη – Με προσωρινή διαταγή «πάγωσαν» όλες οι εργασίες – Κηρύχθηκε διατηρητέο και το παλιό Οικονομικό Γυμνάσιο – Το πολυσέλιδο υπόμνημα και οι αντιρρήσεις της «Λέσχης Κομοτηναίων»
Ορατός είναι πλέον ο κίνδυνος να ματαιωθεί ολοκληρωτικά το μεγαλόπνοο και πολυδιαφημισμένο έργο της Δημοτικής Αρχής Γκαράνη που αφορά τη δημιουργία πολιτιστικής διαδρομής Βυζαντινού Κάστρου Κομοτηνής.
Η μελέτη και ο σχεδιασμός υλοποίησης του έργου, συνολικού προϋπολογισμού 201.204 ευρώ, αναδεικνύουν προχειρότητα και παραλείψεις από τη διοίκηση Γκαράνη, η οποία φαίνεται πως δεν έκανε ούτε καν τα αυτονόητα που προβλέπονται από τη νομοθεσία.
Τα παραπάνω αναδεικνύονται μέσα από το πολυσέλιδο υπόμνημα που κατέθεσε στο δημοτικό συμβούλιο Κομοτηνής, κατά τη συνεδρία του την Τετάρτη 27 Ιουλίου, η κ. Άντζελα Δράκου που παρέστη ως εκπρόσωπος της επιχείρησης «Λέσχη Κομοτηναίων».
Αξίζει να σημειωθεί ότι η διεύθυνση της «Λέσχης Κομοτηναίων», που θίγεται άμεσα από τη διάνοιξη καθώς απαλλοτριώνεται οικόπεδο της στο οποίο βρίσκονται τραπεζοκαθίσματα πλησίον του Βυζαντινού Κάστρου, δεν διαφωνεί με τη διάνοιξη όμως όπως επισημαίνουν οι ιδιοκτήτες της αυτή θα πρέπει να γίνει με νόμιμο τρόπο.
Χαρακτηριστικό είναι το υπ’ αριθμόν 1780/6-5-2022 έγγραφο της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος, Πολιτισμού και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΥΠΕΣ, σύμφωνα με το οποίο ο Δήμος Κομοτηνής θα έπρεπε να αποστείλει τη μελέτη του έργου προς έγκριση, καθώς το κτίριο της «Λέσχης Κομοτηναίων» όπως και ο περιβάλλοντας χώρος του έχει κριθεί διατηρητέος από το 2002 με απόφαση του τότε Υπουργού Μακεδονίας – Θράκης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ιδιοκτήτες της «Λέσχης Κομοτηναίων» καθώς και ιδιοκτήτες ενός ακόμα οικοπέδου προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη καταθέτοντας ασφαλιστικά κατά του Δήμου Κομοτηνής και επιτυγχάνοντας σε πρώτη φάση την έκδοση προσωρινής διαταγής, σύμφωνα με την οποία διακόπτονται οι εργασίες μέχρι τη συζήτηση της αίτησης. Τα ασφαλιστικά επρόκειτο να συζητηθούν την Τετάρτη 28 Σεπτεμβρίου ωστόσο η εκδίκαση αναβλήθηκε ύστερα από κοινό αίτημα των αντίδικων για την Τετάρτη 26 Οκτωβρίου.
Στο μεγαλόπνοο έργο της Δημοτικής Αρχής Γκαράνη έρχεται να βάλει κυριολεκτικά «ταφόπλακα» το υπ’ αριθμόν 600/21.09.2022 ΦΕΚ, σύμφωνα με το οποίο το παλιό Οικονομικό Γυμνάσιο που εφάπτεται του Βυζαντινού Κάστρου κηρύχθηκε ως διατηρητέο.
Όπως αναγράφεται στο ΦΕΚ, το παλιό Οικονομικό Γυμνάσιο Κομοτηνής «αποτελεί σημαντικό ιστορικό κατάλοιπο της Ιστορίας της Ελληνορθόδοξης κοινότητας της πόλης κατά την Οθωμανική περίοδο καθώς και το μοναδικό σωζόμενο διδακτήριο της πόλης τον 19ο αιώνα, ενώ μαζί με το Βυζαντινό τείχος, το κωδωνοστάσιο και την Εκκλησία της Παναγίας δημιουργούν ένα ενδιαφέρον αρχιτεκτονικό σύνολο χαρακτηριστικό της διαχρονικής ιστορίας της πόλης της Κομοτηνής και, κατά συνέπεια, αποτελεί τεκμήριο για την μελέτη της εξέλιξης της Κομοτηνής από αρχιτεκτονική, πολιτισμική, ιστορική και πολεοδομική άποψη κατά το τέλος του 19ου αιώνα».
Για το παλιό Οικονομικό Γυμνάσιο –και σε πλήρη αντιδιαστολή με το Υπουργείο Πολιτισμού- ο Δήμαρχος Κομοτηνής Γιάννης Γκαράνης διαβεβαίωνε στο δημοτικό συμβούλιο ότι «θα κατεδαφιστεί ότι και να γίνει», φανερώνοντας με αυτό τον τρόπο και το πώς αντιλαμβάνεται την ιστορία της πόλης της Κομοτηνής.
Διαβάστε παρακάτω το πολυσέλιδο υπόμνημα της «Λέσχης Κομοτηναίων»:
Α΄ ΙΣΤΟΡΙΚΟ
2002 Κηρύσσεται ως διατηρητέο το κτίριο της Λέσχης Κομοτηναίων και ο περιβάλλων χώρος αυτού από το ΥΜΑΘ (ΦΕΚ 441/Δ/2002).
Σημείωση: Σύμφωνα με το Π.Δ.331/2001 ΦΕΚ Α’ αρμόδιο για την κήρυξη των διατηρητέων στο βορειοελλαδίτικο χώρο είναι το τέως ΥΜΑΘ, νυν Υπουργείο Εσωτερικών, Τομέας Μακεδονίας-Θράκης, σε αντίθεση με τα υπόλοιπα υπό κήρυξη διατηρητέα, που υπάγονται σχεδόν καθ’ ολοκληρία στο Υπουργείο Πολιτισμού ή ΥΠΕΧΩΔΕ ή Νησιωτικής Πολιτικής αντιστοίχως.
2011 Εκμισθώνεται το διατηρητέο και ο περιβάλλων χώρος αυτού από την «Δράκος Χ. & Σία Ο.Ε.», τότε, νυν «Δράκος Χ. & Σία Ε.Ε.». Οι μελέτες αποκατάστασης του κτιρίου υποβάλλονται στο ΥΜΑΘ, όσον αφορά στο διατηρητέο, καθώς και στην Εφορεία Αρχαιοτήτων και στην Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων, όσον αφορά το όμορο βυζαντινό τείχος, λαμβάνουν τις αντίστοιχες εγκρίσεις και ξεκινούν οι εργασίες.
Σημείωση: Όταν συνορεύει ακίνητο με αρχαία ή βυζαντινά μνημεία ή αρχαιολογικούς χώρους, για οποιαδήποτε εργασία στο ακίνητο ή στον περιβάλλοντα χώρο του, απαιτείται έγκριση από τις αρμόδιες εφορείες Αρχαιοτήτων και τις αντίστοιχες Υπηρεσίες Νεωτέρων μνημείων. Το βυζαντινό Κάστρο Κομοτηνής κηρύχθηκε «ιστορικό-διατηρητέο μνημείο και αρχαιολογικός χώρος» (ΦΕΚ 239/Β/1964) και στη συνέχεια ορίστηκε ζώνη προστασίας 20μ. εκατέρωθεν των τειχών (ΦΕΚ 404/Β/1965). Η επιχείρηση «Δράκος Χ. & Σία Ο.Ε.» υπέβαλε τις αντίστοιχες μελέτες, τόσο στην Εφορεία Αρχαιοτήτων, όσο και στην Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων, οι οποίες εγκρίθηκαν με αντίστοιχες αποφάσεις.
2016 Εκπονείται και εγκρίνεται μελέτη του Δήμου Κομοτηνής με τίτλο «Ανάδειξη της ιστορικής φυσιογνωμίας της πόλης-πολιτιστική διαδρομή από τη Βυζαντινή έως τη σύγχρονη Κομοτηνή» με την υπ’ αριθμόν 288/2016 (ΑΔΑ:Ω5ΖΛΩΛΟ-2Η7) απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, που αφορά σε διαμόρφωση οδού ήπιας κυκλοφορίας περιμετρικά του Βυζαντινού Τείχους. Στο έργο μετέχει και το Υπουργείο Πολιτισμού δια της Εφορείας Αρχαιοτήτων, η οποία με την ΑΔΑ ΨΨ7Δ4653Π4-ΧΕΠ εγκρίνει την υλοποίηση του έργου, μη λαμβανομένης υπ’ όψιν της το διατηρητέο και τη διαφύλαξη αυτού, παρά διασφαλίζοντας μονάχα τα του βυζαντινού τείχους και της προστασίας αυτού.
2016 Άρχονται οι διαδικασίες απαλλοτρίωσης των οικοπέδων -χωρίς να τηρούνται οι προϋποθέσεις εγκυρότητας απαλλοτρίωσης του διατηρητέου-.
Σημείωση: Σύμφωνα με το Νόμο 4858/2021 (ΦΕΚ 220/Α/19-11-2021-Κύρωση Κώδικα νομοθεσίας για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς, άρθρο 10 παρ. 4 & 6), διαδικασία την οποία απαρέγκλιτα και πανομοιότυπα προέβλεπε και το προϊσχύον καθεστώς του Ν.3028/2002 ως προαπαιτούμενο για την για την παραδεκτή υποβολή πρότασης εκ μέρους του φορέα υλοποίησης έργων (Δήμου Κομοτηνής εν προκειμένω) σε κηρυγμένα μνημεία (Λέσχη Κομοτηναίων εν προκειμένω), προκειμένου για την ένταξη οποιουδήποτε έργου σε επιχειρησιακό πρόγραμμα υλοποίησης συγχρηματοδοτούμενων έργων ή και σε οποιοδήποτε χρηματοδοτούμενο από εθνικούς πόρους πρόγραμμα, σύμφωνα δε με την παρ. 6 του άρθ. 10 του Ν.4858/2021 (όμοιο με το άρθ. 10 Ν.3028/2002) η έγκριση του αντιστοίχου Υπουργείου προηγείται από τις άδειες άλλων αρχών που αφορούν την επιχείρηση ή την εκτέλεση του έργου ή της εργασίας και τα στοιχεία της αναγράφονται με ποινή ακυρότητας στις άδειες αυτές.
Κοινώς: Ο Δήμος Κομοτηνής όφειλε, προ της υποβολής πρότασης για ένταξη σε οποιοδήποτε χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα, να υποβάλλει μελέτη και σχέδια πρωτίστως, τόσο για την απαλλοτρίωση, όσο και για το έργο που ήθελε να εκπονήσει, στην πρώην ΕΠΑΕ-νυν Αρχιτεκτονικό Συμβούλιο και δευτερευόντως στο ΥΜΑΘ που θα αφορούσαν την προστασία του αύλειου χώρου του διατηρητέου της Λέσχης Κομοτηναίων, να εφοδιαστεί με τις απαιτούμενες εγκρίσεις και τέλος να προχωρήσει σε υποβολή πρότασης χρηματοδότησης για το ΣΒΑΑ. Αφ’ ης στιγμής η Λέσχη Κομοτηναίων κηρύχθηκε διατηρητέο το 2002, δεν χάνει εφεξής την ιδιότητά της ως διατηρητέο.
2019 Η Λέσχη Κομοτηναίων εντάσσεται στο Σύνδεσμο Ιστορικών καφέ, έχοντας συμπληρώσει σχεδόν 100ετή αδιάλειπτη λειτουργία ως καφέ
2021 Ο Δήμος Κομοτηνής ενημερώνει την επιχείρησή μας για την έναρξη των εργασιών του έργου. Αιτούμαστε σειρά μελετών και σχεδίων που αφορούν αποκλειστικά και μόνο το διατηρητέο για να διατυπώσουμε τις απόψεις μας, ως προς την απρόσκοπτη ολοκλήρωση του έργου.
2022 Μάιος Τα ιστορικά καφέ εντάσσονται στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού και στα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO αντιστοίχως
2022 Ιούνιος Ο Δήμος Κομοτηνής μας παραδίδει τα σχέδια κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας, ενώ παράλληλα εντέλει την εργολήπτρια εταιρεία να ξεκινήσει εργασίες. Ανακόπτονται -προσωρινά- οι εργασίες με κατάθεση ασφαλιστικών μέτρων και λήψη σχετικής απόφασης από το Πρωτοδικείο Ροδόπης.
2022 Ιούλιος Τα ιστορικά καφέ εντάσσονται στις Πολιτιστικές Διαδρομές της Ευρώπης, ως Δρόμος Ιστορικών καφέ της Ευρώπης
Β’ ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ
Επειδή κατά τη διάταξη του άρθρου 1 του π.δ. 31/1968, οι διατάξεις του α.ν.1539/1938 “περί προστασίας δηµοσίωνκτηµάτων” όπως ισχύουν και οι συναφείς προς αυτέςυπέρ του ∆ηµοσίουδιατάξεις, εφαρµόζονταιαναλόγωςκαι επί των Οργανισµών ΤοπικήςΑυτοδιοικήσεως για την προστασία των κτηµάτων αυτών.
Οι νόµιµες προϋποθέσεις έγκυρης εκδόσεως πρωτοκόλλου διοικητικής αποβολής, οιοποίες πρέπει κατά το χρόνο της συντάξεως του πρωτοκόλλου να συντρέχουν σωρευτικά,είναι:
α) η κυριότητα του χώρου από τον ΟTΑ,
β) η αναμφισβήτητη κατοχή από τον ΟTΑ του εν λόγω κτήµατος, µε την έννοια ότι η έκταση αυτή βρισκόταν µέχρι την ενέργεια των διακατοχικών πράξεων από τον τρίτο στην αδιαµφισβήτητη κατοχή των ανωτέρω νοµικών προσώπων,
γ) η κατάληψη της έκτασης αυτής µε τη διενέργεια διαφόρων διακατοχικών πράξεων από τον καθού να έγινε µε σκοπό την απόκτηση της νοµής, µε την άσκηση διακατοχικών πράξεων που πρέπει να εκτείνονται µέχρις αποβολής του δηµοσίου από τη νοµή επί της εκτάσεως.
Εάν λείπει έστω και µια από τις προϋποθέσεις αυτές, δεν εκδίδεται έγκυρα πρωτόκολλο διοικητικής αποβολής, εάν δε τυχόν εκδοθεί, ακυρώνεται, έπειτα από άσκηση ανακοπής από τον καθ’ ου.
Εν προκειµένω, είναι αδιαµφισβήτητο ότι δεν υφίστανται οι εκ του νόµουεπιτασσόµενες αναγκαίες προαναφερόµενες προϋποθέσεις για την έκδοση πρωτοκόλλου διοικητικής αποβολής, αν δε τούτο εκδοθεί είναι άκυρο, διότι η εν λόγω έκταση δεν ανήκει νόμιμα στον ∆ήµο, ουδέποτεδεο∆ήµοςάσκησεπράξειςνοµήςκαιδιακατοχήςσεαυτήκαισυνεπώς δεν υφίσταται καν αρµοδιότητα του ∆ηµάρχουγιατηνέκδοσήτου. Αντιθέτωςηέκτασηαυτή ήταν ανέκαθεν στην αποκλειστική κυριότητα, νοµή και κατοχή του Συλλόγου «ΈνωσιςΚομοτηναίων».
Επειδή, σε κάθε περίπτωση, η ∆ιοίκησηείναιυποχρεωµένηναάρειτηνρυµοτοµική απαλλοτρίωση διότι δεν τηρήθηκαν οι από του Νόμου προβλεπόμενες διαδικασίες περί προστασίας του διατηρητέου, ήτοι : :
Διαδικασία τροποποίησης Ρυμοτομικών σχεδίων που έπρεπε να τηρηθεί
α. Γενικά απαιτείται η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος κατά τις διατάξεις των άρθρων 9 και 25 του Ν. 2508/97, 29 του Ν. 2831/2000 και 10 του Ν. 3044/02. Επ’ αυτού έχει εκδοθεί και η υπ’ αριθμό 29454 21/7/2003 εγκύκλιος της Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΧΩΔΕ.
β. Για τις περιπτώσεις των ιστορικών τόπων η πρόταση γίνεται τον Υπουργό ΜΑ.Θ για τη Μακεδονία και Θράκη όπου ο Ν. 3028/2002 αναφέρεται σε αρμοδιότητες του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε, καθόσον αυτές έχουν μεταβιβασθεί στο Υ.ΜΑ.Θ.
γ. Η διαδικασία είναι ίδια μ’ αυτή που αφορά την έκδοση Π.Δ., δηλαδή περιλαμβάνει την αρχική πρόταση εκ μέρους του Υπουργείου ή του Φορέα (συνήθως ο οικείος ΟΤΑ), το σώμα της μελέτης που αποτελείται από τα κείμενα και τους χάρτες, την τήρηση της νόμιμης διαδικασίας ανάρτησης, ενημέρωσης, υποβολής τυχόν αντιρρήσεων, Κωδικοποίηση βασικής Νομοθεσίας – Διαδικασία Έκδοσης Ο.Α., γνωμοδοτήσεις συλλογικών οργάνων (ΕΠΑΕ, ΣΧΟΠ Νομού ή Περιφέρειας), οριστική πρόταση της Υπηρεσίας, σύνταξη σχεδίου ΠΔ., αποστολή στο ΣτΕ για επεξεργασία επιστροφή και υπογραφή από τον Υπουργό και τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τέλος δημοσίευση στο ΦΕΚ.
Η ρυµοτοµία ακινήτου λόγω εφαρµογής του σχεδίου πόλεως και ο χαρακτηρισµός του ως δηµοτικούδρόµου δεν στερεί τον ιδιοκτήτη από το δικαίωµακυριότητάς του πριν την έγκυρη συντέλεση της απαλλοτρίωσης (ιδ. ΣτΕ 1506/1997, Ελλ∆νη 39/1063). Αν δεν συντελεσθεί η απαλλοτρίωση οι δηµόσιοι ή δηµοτικοίδρόµοι δεν καθίστανται πράγµατα εκτός συναλλαγής, ούτε θίγεται η κυριότητα του ιδιώτη (ΕφΑθ 3622/1980), ανεξάρτητα εάν ανακλήθηκε η παρέµεινε ενεργός η απαλλοτρίωση ή τροποποιήθηκε το ρυµοτοµικό σχέδιο (ΑΠ 322/1999).
Γ’ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ
Α. Το κτίριο της Λέσχης Κομοτηναίων και ο περιβάλλων χώρος αυτού κηρύχθηκε ως διατηρητέο το 2002 κι από τούδε και στο εξής θα έπρεπε να τυγχάνει της αντιμετώπισης ως διατηρητέο, καθώς δεν χάνει την ιδιότητά του, παρά μόνο αν υπάρξει άρση της κήρυξης από το αρμόδιο Υπουργείο. Η επιχείρηση «Δράκος Χ. & Σία Ο.Ε.» τότε, «Δράκος Χ. & Σία Ε.Ε.» τώρα, εκμίσθωσε το κτίριο με τον αύλειο χώρο του, από το 2011, νόμιμα από τον Σύλλογο «Ένωσις Κομοτηναίων» και, προέβη σε όλες τις απαιτούμενες εγκρίσεις για την αποκατάστασή τους ως διατηρητέα, με όλες τις εγκρίσεις από τους αρμόδιους εμπλεκόμενους φορείς.
Β. Ο Δήμος Κομοτηνής με τις αρμόδιες Υπηρεσίες του όφειλε να διενεργήσει τα δέοντα για τις απαιτούμενες προεγκρίσεις, τόσο στην απαλλοτρίωση, όσο και στον εν γένει σχεδιασμό, από το τέως ΥΜΑΘ. Το ΥΠΠΟΑ είναι αρμόδιο να γνωματεύει και να εγκρίνει τα του οίκου του και στην συγκεκριμένη περίπτωση, που αφορά στο διατηρητέο της Λέσχης Κομοτηναίων, δεν είναι αρμόδιο.
Ο ρόλος και η αρμοδιότητα της συμπράττουσας Εφορείας Αρχαιοτήτων, εστιάστηκε μονάχα στη διαφύλαξη του βυζαντινού κάστρου, αγνοώντας παντελώς το διατηρητέο. Και παρ’ όλο που στο Πρακτικό συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου 14/2016, αριθμός απόφασης 288/2016 αποφασίστηκε ομόφωνα, πως πρέπει να υποβληθούν θεωρημένες μελέτες, εντούτοις, ουδεμία μελέτη υποβλήθηκε στο τέως ΥΜΑΘ για τη διαφύλαξη του διατηρητέου, καίτοι η πολιτιστική διαδρομή περιλαμβάνει την ανάδειξη της ιστορικής φυσιογνωμίας της πόλης από τη βυζαντινή έως τη σύγχρονη Κομοτηνή. Αντ’ αυτού, κατατέθηκε ως προέγκριση μία γενικόλογη γνωμάτευση της Εφορείας Αρχαιοτήτων (ΑΔΑ: ΨΨ7Δ4653Π4-ΧΕΠ/ 03/08/2016) που αφορά αποκλειστικά και μόνο στα του βυζαντινού κάστρου.
Ταπεινή μας γνώμη και άποψη, συνταγματικώς κατοχυρωμένη, είναι πως ο Δήμος Κομοτηνής και η Εφορεία Αρχαιοτήτων, οφείλοντας να μεριμνήσουν και για τη σύγχρονη πολιτιστική κληρονομιά, όπως ορίζει ο Νόμος, έπρεπε να καταθέσουν σχέδια και μελέτες προς προέγκριση στο Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής και μετέπειτα στο τέως ΥΜΑΘ, πριν υποβάλλουν αίτημα χρηματοδότησης. (παραπομπή 1 για τη διαδικασία τροποποίησης ρυμοτομικών σχεδίων και υποβολής μελέτης από το φορέα, που έπρεπε να ακολουθηθεί)
Γ. Οι ιδιοκτήτες και η επιχείρηση «Δράκος Χ. & Σία Ο.Ε.» δεν κλήθηκαν ποτέ στη δημόσια διαβούλευση, ούτε συμμετείχαν, προκειμένου να καταθέσουν τις απόψεις τους για τα κατασκευαστικά προβλήματα που θα ανέκυπταν από τη διάνοιξη οδού ήπιας κυκλοφορίας.
Το πανομοιότυπο σχέδιο (παραπομπή 2) που αφορά σχεδόν σε όλες τις φάσεις του έργου (βλ. ρεαλιστική απεικόνιση οδού Γρηγορά κι οδού που προβλέπεται στον αύλειο χώρο του διατηρητέου της Λέσχης Κομοτηναίων), εκτός της προχειρότητας από την οποία διέπεται, περιλαμβάνει και σωρεία προβλημάτων, που μέχρι στιγμής, αν και τέθηκαν εγγράφως πολλάκις στην αρμόδια Τεχνική Υπηρεσία, δεν έτυχαν απαντήσεων. (παραπομπή 3)
Δ. Η Λέσχη Κομοτηναίων δια του Συνδέσμου Ιστορικών καφέ εγγράφηκε στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, ως ιστορικό καφέ και προσφάτως στις Πολιτιστικές Διαδρομές του Συμβουλίου της Ευρώπης. Στους χώρους της, στεγασμένο και αύλειο κατά τους θερινούς μήνες, λειτουργεί Λέσχη Θεάτρου, Φιλαναγνωσίας, Improvcomedy και διεξάγονται εκτός από καλλιτεχνικές συναυλίες και σεμινάρια δημιουργικής γραφής, ψυχοκινητικής αγωγής και εκπαιδευτικού δράματος (drama in education) για παιδιά. Είναι δε ο μοναδικός «ιδιωτικός» αύλειος χώρος στην Κομοτηνή, στον οποίο μετακαλούνται καλλιτέχνες απ’ όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό, με ίδιες δαπάνες, είτε αφορά στο θέατρο, είτε στην ποίηση, είτε στο τραγούδι, είτε στη ζωγραφική ή γλυπτική ή κεραμική -διατίθεται φωτογραφικό υλικό για την ακρίβεια των γραφομένων-.
Η δε ιστορία της στο διάβα των χρόνων είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την πολιτιστική ζωή της πόλης, χαρακτηρίζοντας την τοπόσημο. Θα μας επιτρέψετε να διατηρούμε τις αμφιβολίες μας για το πόσο θα συμβάλλει στην προαγωγή του σύγχρονου πολιτισμού η διάνοιξη οδού ήπιας κυκλοφορίας από το Δήμο Κομοτηνής, ως εμφαίνεται στο σχέδιο του υποέργου. Όμοια επιφύλαξη αφορά και στην ανάδειξη του βυζαντινού κάστρου. Φυσικά, δεν μας έχει ανατεθεί η ιδιότητα ως ταγών του πολιτισμού, ωστόσο θεωρούμε πως, οφείλουμε να προβάλλουμε τις ανησυχίες μας σε γνώση όλων των κατοίκων της πόλης μας.Είμαστε απολύτως σύμφωνοι με την εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου για την ανάδειξη της ιστορικής φυσιογνωμίας της πόλης, πολλώ δε μάλλον όταν εμπεριέχει μία βιώσιμη κινητικότητα πέριξ των οδών του βυζαντινού κάστρου με τη δημιουργία πολιτιστικής διαδρομής, εφόσον όμως τηρηθούν όλα τα προβλεπόμενα για την προστασία του διατηρητέου.
Ε. Από το 2011 ως το 2012 προχωρήσαμε σε αποκατάσταση του κτιρίου με ίδιους πόρους, αρχικού ύψους 400.000€, σημερινού ύψους 1.200.000€, πάντα σε συνεργασία με τους φορείς προστασίας και σεβόμενοι την ιστορικότητα και την αρχική μορφή του κτίσματος, καθώς και τη θέση του ανάμεσα σε άλλα ιστορικά κτίρια και μνημεία της Κομοτηνής, συγκεκριμένα την Τσανάκλειο Σχολή και το Βυζαντινό Τείχος. Δεν φεισθήκαμε κόπων και δαπανών προκειμένου να στεγάσουμε την επιχείρησή μας κατά τρόπο αρμόζοντα στον χαρακτήρα και την ιστορία του κτιρίου. Άλλωστε, η φωτιστική ανάδειξη του βυζαντινού κάστρου πραγματοποιείται με ίδιαιςδαπάναις, ακόμα και στο χρονικό διάστημα των αυστηρών μέτρων κατά του κορονοϊού. Η Λέσχη Κομοτηναίων έβαλε ξανά τη σφραγίδα της με βασικό στόχο την παροχή υψηλού επιπέδου υπηρεσιών εστίασης, σε ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον από εκείνα που είχαν συνηθίσει οι κάτοικοι της Κομοτηνής.
Τη φετινή θερινή περίοδο, εν αναμονή απαντήσεων από το Δήμο Κομοτηνής για τα νομίμως αυτονόητα, δεν τοποθετήσαμε συστήματα σκίασης -για να μην προβούμε σε υπέρμετρες δαπάνες και δη δυο φορές-, ακυρώσαμε συναυλίες κι εκδηλώσεις, λόγω της αβεβαιότητας στην οποία μας έχει περιδινήσει ο Δήμος Κομοτηνής και γενικώς τελούμε εν αναμονή νομίμων ενεργειών από πλευράς του Δήμου Κομοτηνής, ως επιτάσσει το Υπουργείο Εσωτερικών-Τομέας Μακεδονίας-Θράκης-Γενική Δ/νση Περιβάλλοντος, Πολιτιστισμού, Πολιτιστικής κληρονομιάς και Αθλητισμού-Τμήμα Παραδοσιακών οικισμών και διατηρητέων κτιρίων και το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής ΠΕ Ροδόπης . (παραπομπή 4).
Αντ’ αυτού, ως ακρώρεια πράξη, ο Δήμος Κομοτηνής εισηγείται να αποβάλλει διοικητικά από τον χώρο έναν από τους ιστορικότερους Συλλόγους της Κομοτηνής, την «Ένωση Κομοτηναίων» και κατ’ επέκταση την επιχείρηση που με ίδιαιςδαπάναις αποκατέστησε την Λέσχη Κομοτηναίων, παραδίδοντάς την ως στολίδι στην πόλη της Κομοτηνής και όχι μόνο.
Είθισται, όταν υπάρχουν σ’ εκκρεμότητα εκδόσεις δικαστικών αποφάσεων (παραπομπή 5) να μη δίνεται δημοσιότητα στο επίδικο θέμα μέχρι την λήψη τελικής απόφασης από το αρμόδιο δικαστήριο.
Διοικητική αποβολή, από που; Από έναν χώρο κηρυγμένο διατηρητέο που δεν μπορεί να απαλλοτριώσει γιατί δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του Νόμου, μολαταύτα τον θεωρεί απαλλοτριωμένο και ιδιοκτησία του;
Διοικητική αποβολή, ώστε τι; Οι εργασίες δεν μπορούν να συνεχιστούν βάσει των προσωρινών ασφαλιστικών μέτρων, εγκεκριμένα σχέδια δεν υπάρχουν, πληθώρα προβλημάτων με όμορα οικόπεδα και κτίρια (κτίριο παλαιού Οικονομικού Γυμνασίου, το ιδιοκτησιακό καθεστώς του οποίου δεν αποσαφηνίζεται) πόσο μεγαλόπνοο κι εφαρμόσιμο είναι ένα σχέδιο που από παντού ξεφυτρώνουν προβλήματα…
Συνοψίζοντας: Ο περιβάλλων χώρος της Λέσχης Κομοτηναίων είναι κηρυγμένος ως διατηρητέο, 14 χρόνια πριν την μελέτη Στρατηγικής Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης του Δήμου Κομοτηνής.
Εφόσον η ΣΒΑΑ περιλαμβάνει και διάνοιξη διαδρομής στον αύλειο χώρο της Λέσχης Κομοτηναίων, ο Δήμος Κομοτηνής και η Εφορεία Αρχαιοτήτων όφειλαν να σεβαστούν την ύπαρξη του διατηρητέου και να πράξουν τα δέοντα (απαλλοτριώσεις-μελέτες-εγκρίσεις κλπ) προς πρώην ΕΠΑΕ και πρώην ΥΜΑΘ, ώστε να μεριμνήσουν και για το διατηρητέο κι όχι μόνο για το βυζαντινό κάστρο. Το πνεύμα της νομοθεσίας είναι ότι το διατηρητέο δεν αποχαρακτηρίζεται. Απαλλοτριώνονται μόνο διατηρητέα κτίρια ή περιβάλλοντες χώροι αυτών, όταν αυτά βλάπτουν υπέρμετρα το περιβάλλον. “Κτίρια που χαρακτηρίζονται διατηρητέα βάσει των διατάξεων της παραγράφου 6 του άρθρου 79 του νομοθετικού διατάγματος 8/1973, όπως ισχύει, κτίρια ή μέρη αυτών που βλάπτουν υπέρμετρα το περιβάλλον, μπορεί να απαλλοτριωθούν κατά τις κείμενες διατάξεις χάριν δημόσιας ωφέλειας.” Ιδιαίτερα δε υπόλογη είναι η Διοίκηση για παράλειψη οφειλόμενων ενεργειών στις περιπτώσεις προστασίας της Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Η διοικητική αποβολή δεν είναι νοητή σε μια ευνομούμενη πολιτεία, χωρίς τον κίνδυνο να θεωρηθεί ότι τα όργανα αυτής αυθαιρετούν, αν δεν προκύψει πρώτα έκδοση δικαστικής απόφασης. Σύμφωνα με το άρθρο 17 παρ. 4 εδάφιο 2 του Συντάγματος «πριν καταβληθεί η οριστική ή προσωρινή αποζημίωση διατηρούνται ακέραια τα δικαιώματα του ιδιοκτήτη και δεν επιτρέπεται η κατάληψη» (στην προκειμένη περίπτωση έχει παρακατατεθεί μεν η αποζημίωση αλλά δεν έχει έχει καταστεί δυνατή ακόμη η καταβολή εις χείρας των ιδιοκτητών)
Κατά τη γνώμη μας, όφειλε, αντί να ενεργήσει μονομερώς υπέρ εαυτού και μάλιστα ασχέτως του χρόνου της καταλήψεως του χώρου, να προσφύγει στην δικαιοσύνη. Το γεγονός και μόνο ότι αφαιρείται η νομή ανεξαρτήτως του χρόνου των πράξεων κατοχής από τον ιδιώτη, δεικνύει την παραβίαση της συνταγματικής επιταγής του άρθρου 17. Διότι κάτω από τις συνθήκες αυτές, ουδείς ιδιώτης θα είναι βέβαιος για την ιδιοκτησία του, αφού κινδυνεύει μία ημέρα, άνευ δικαστικής κρίσεως, να δει να του αφαιρείται η ιδιοκτησία του ή να εξωθείται σε διοικητική αποβολή από το μίσθιο του. Ειδικά δε, όταν η διοικητική αποβολή αφορά επιχείρηση που καταβάλλει προσπάθεια, στους χαλεπούς αυτούς καιρούς, να επιβιώσει και να ανακάμψει από τη διετία των σκληρών μέτρων κατά του κορονοϊού.
Είναι αξία για την πόλη της Κομοτηνής να διατηρείται ένα από τα ελάχιστα εναπομείναντα εμβληματικά κτίρια της πόλης κι ελάχιστος φόρος τιμής για το Δήμο Κομοτηνής να το σεβαστεί. Λάθη και παραλείψεις, όταν διαπιστώνονται, δέον είναι να διορθώνονται. Η υπόσταση της Λέσχης Κομοτηναίων ως διατηρητέο, δεν είναι δυνατόν να θυσιάζεται στο βωμό μιας χρηματοδότησης, όσο μεγαλόπνοο σχέδιο κι αν παρουσιάζεται αυτό.
