Το Ευρωπαϊκό ∆ικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου φρονεί ότι οι εκφράσεις «επίορκος» και «καραγκιόζης» είναι, µάλλον, αξιολογικές κρίσεις, οι οποίες δεν επιδέχονται απόδειξη και δεν εµπίπτουν στην κατηγορία γεγονότων δυναµένων να αποδειχθούν
Σύμφωνα με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στην υπόθεση Κατράμη κατά Ελλάδας (2007), οι χαρακτηρισμοί ενός ανακριτή ως «επίορκου» και «καραγκιόζη» μπορεί να είναι υπερβολικοί, αλλά αποτελούν θεμιτές αξιολογικές κρίσεις, ενόψει του ιδιαίτερου ρόλου του Τύπου ως watchdog της δημόσιας ζωής.
Η δημοσιογράφος χαρακτήρισε σε ένα άρθρο της ως «επίορκο» και «καραγκιόζη» έναν ανακριτή, για τις πλημμέλειές του στην σχετική έρευνα που αφορούσε τροχαίο της αδελφής της. Ο ανακριτής έκανε μήνυση για συκοφαντική δυσφήμηση κατά της δημοσιογράφου και το ελληνικό δικαστήριο την καταδίκασε σε 20 μήνες φυλάκιση.
Στο εφετείο, η δημοσιογράφος είπε ότι τα πραγματικά περιστατικά που ανέφερε ήταν αληθή, ενώ οι χαρακτηρισμοί «επίορκος» και «καραγκιόζης» ήταν αξιολογικές κρίσεις. Το εφετείο την καταδίκασε. Στη συνέχεια προσέφυγε στον Άρειο Πάγο, ο οποίος ξανάστειλε την απόφαση στο εφετείο ως μη επαρκώς αιτιολογημένη. Το εφετείο αναγνώρισε ότι τα περιστατικά που ανέφερε στο άρθρο δεν ήταν ψευδή, αλλά οι όροι «επίορκος» και «καραγκιόζης» αποτελούσαν προσβολή της προσωπικότητας του ανακριτή. Η δημοσιογράφος προσέφυγε και πάλι στον Άρειο Πάγο, ο οποίος απέρριψε την αίτησή της και στη συνέχεια προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Το ΕΔΔΑ αναφέρει στην απόφασή του:
«το ∆ικαστήριο φρονεί ότι οι εκφράσεις ‘’επίορκος’’ και ‘’καραγκιόζης’’ είναι, µάλλον, αξιολογικές κρίσεις, οι οποίες δεν επιδέχονται απόδειξη και δεν εµπίπτουν στην κατηγορία γεγονότων δυναµένων να αποδειχθούν. Στο σηµείο αυτό, το ∆ικαστήριο σηµειώνει ότι τα εθνικά δικαστήρια δεν προέβησαν στον διαχωρισµό µεταξύ ‘’πραγµατικών γεγονότων’’ και ‘’αξιολογικών κρίσεων’’, αλλά εξήτασαν µόνον εάν οι χρησιµοποιηθείσες από την προσφεύγουσα εκφράσεις ήταν ικανές να προσβάλουν την τιµή και την υπόληψη του µηνυτή.
Ειδικότερα, µε την απόφαση 7092/2004, το Εφετείο Αθηνών ανεγνώρισε µεν ότι τα αναφερόµενα στο εν λόγω δηµοσίευµα γεγονότα, στα οποία βασίσθηκαν οι επίµαχες εκφράσεις, δεν ήταν ψευδή και δεν συνιστούσαν συκοφαντική δυσφήµιση. Αφ’ ετέρου, το Εφετείο έκρινε ότι οι εκφράσεις ‘’επίορκος’’ και ‘’καραγκιόζης’’ ήταν άκρως προσβλητικές και εκδήλωναν περιφρόνηση και αµφισβήτηση της ηθικής, κοινωνικής και επαγγελµατικής αξίας του µηνυτή, για να καταλήξει ότι στόχος της προσφευγούσης ήταν να προσβάλει την τιµή και την υπόληψη του ενάγοντος, στόχος ο οποίος επετεύχθη.
Ωστόσο, ένα τέτοιο σκεπτικό, το οποίο επεκύρωσε, στη συνέχεια, ο Άρειος Πάγος, αποσυνδέει πλήρως τον προδήλως υπερβολικό τόνο των επιδίκων εκφράσεων από το πλαίσιο της υποθέσεως, δηλαδή από τα αληθή γεγονότα τα οποία αναφέρονταν στο δηµοσίευµα και έθεταν υπό αµφισβήτηση την ηθική και τις επαγγελµατικές ικανότητες του µηνυτή».
Τελικά το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε ότι η Ελλάδα παραβίασε το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης της δημοσιογράφου και καταδίκασε την χώρα να της καταβάλλει αποζημίωση 7.000 ευρώ και κάλυψη δικαστικών εξόδων άλλα 3.000 ευρώ.
Πηγή: elawyer.blogspot.gr
Διαβάστε ΕΔΩ ολόκληρη την απόφαση του ΕΔΔΑ στην υπόθεση Κατράμη κατά Ελλάδας (2007)
[TheChamp-Sharing]
