Αρκετοί ηλικιωμένοι υποφέρουν από ασθένειες οι οποίες επηρεάζουν σε μικρό ή μεγάλο βαθμό την επικοινωνιακή τους ικανότητα. Τέτοιου είδους ασθένειες είναι εγκεφαλικά επεισόδια, άνοια, αφασία (διάφοροι τύποι: Broca, Wernicke, κ.α.), νόσος του Πάρκινσον κ.α. οι οποίες προκαλούν συχνά προβλήματα στην επικοινωνία, την ομιλία, την κατάποση, τη συμπεριφορά, την οργάνωση και το βασικότερο, επηρεάζουν την λειτουργικότητα του ατόμου.
Ποιος ο ρόλος του λογοθεραπευτή σε τέτοιου είδους καταστάσεις;
Ο ρόλος του λογοθεραπευτή είναι σημαντικός τόσο στην πρόληψη και την οξεία φάση (μέσα στο νοσοκομείο) όσο και στην αποκατάσταση των δυσκολιών στην επικοινωνία και σε άλλες δεξιότητες που έχουν διαταραχθεί (σίτιση, άρθρωση, κατανόηση, μνήμη κ.α. ).
Στα άτομα με αφασία η λογοθεραπεία δεν συνεπάγεται πλήρη αποθεραπεία. Σκοπός της παρέμβασης είναι να μεγιστοποιηθούν οι ικανότητες που έχει ο ασθενής αλλά και να εξασκηθεί στην χρήση άλλων μέσων επικοινωνίας.
Πιο συγκεκριμένα, η λογοθεραπευτική παρέμβαση έχει ως στόχο:
- Την επαναφορά των ικανοτήτων κατανόησης και έκφρασης λόγου.
- Σε ορισμένα άτομα μπορεί να χρειαστεί εκπαίδευση σε εναλλακτικούς τρόπους επικοινωνίας (βιβλίο επικοινωνίας, νοήματα κ.α. ).
- Εκπαίδευση του ατόμου να αντιμετωπίζει δραστηριότητες καθημερινής ζωής (χειρισμός χρημάτων, κοινωνικές επαφές κ.α) στοχεύοντας στην βελτίωση της λειτουργικότητας και την ενίσχυση της αυτοεκτίμησης του.
- Βελτίωση της άρθρωσης και αντιμετώπιση προβλημάτων μάσησης και κατάποσης.
- Συνεργασία με την οικογένεια (ενημέρωση και εκπαίδευση των οικείων) ώστε να ανταποκριθούν στις ανάγκες και επικοινωνιακές ικανότητες του ασθενή.
Είναι σημαντικό η παρέμβαση να γίνει αμέσως μετά το επεισόδιο, καθώς εάν τα συμπτώματα παραμένουν πέρα των 2-3 μηνών η ανάκτηση των ικανοτήτων είναι πολύ περιορισμένη. Η βελτίωση που μπορεί να παρουσιάσει ένας ασθενής είναι εμφανής κατά τους πρώτους 6 μήνες και είναι σημαντικό η ομάδα που θα πλαισιώνει τον ασθενή να περιλαμβάνει ειδικότητες όπως νευρολόγος, φυσιοθεραπευτής, εργοθεραπευτής, λογοθεραπευτής, ψυχολόγος κ.α. .
Tips προς τους φροντιστές ατόμων με αφασία :
- Να μιλάτε αργά με απλές προτάσεις
- Μην υψώνετε την φωνή σας νομίζοντας ότι θα σας καταλάβει- δεν είναι κωφός- Αποφύγετε τα θορυβώδη περιβάλλοντα
- Προτιμήστε να μιλάτε για συγκεκριμένα πράγματα και όχι αφηρημένα
- Χρησιμοποιείστε νοήματα και δώστε χρόνο όταν μιλάτε, βοηθάνε στην κατανόηση του ασθενή και ενισχύουν την επικοινωνιακή του πρόθεση
- Μην μιλάτε μπροστά σε έναν ασθενή σαν να μην είναι παρών- κάποιος που δεν μπορεί να εκφραστεί λεκτικά δεν σημαίνει ότι δεν ακούει ή καταλαβαίνει αυτά που λέτε
- Επιβραβεύστε τις προσπάθειες
- Και μην ξεχνάτε, είναι ένας ενήλικας…Μην τον αντιμετωπίζεται σαν να είναι μικρό παιδί.
Επιμέλεια άρθρου :
Ευφροσύνη Χρυσαφίδου
Γράφει η :
Χριστίνα Φραγκοπούλου
Λογοθεραπεύτρια
Μέλος του Συλλόγου Επιστημόνων Λογοπαθολόγων – Λογοθεραπευτών Ελλάδος
Τηλ. Γραφείου : 2531302482
e-mail : fragopoulou_xristina@hotmail.com
Δημοκρίτου 9, Κομοτηνή
