Κατά καιρούς έχουν διατυπωθεί αρκετές απόψεις σχετικά με τον αυτισμό. Με τα χρόνια όμως, καθώς η επιστήμη προχωράει, πολλά πράγματα έχουν αλλάξει. Ορισμένες γκρίζες απόψεις που αφορούν στη διαταραχή διαφωτίστηκαν ενώ άλλες ακόμη αιωρούνται, οδηγώντας τον κόσμο σε λάθος συμπεράσματα με άμεση συνέπεια την παρεμπόδιση της γνωστοποίησης της αλήθειας. Παρακάτω θα δούμε 7+1 μύθους που υπάρχουν σχετικά με τον αυτισμό:
1 – Ο αυτισμός προκαλείται λόγω της έλλειψης ενδιαφέροντος και αγάπης από την μητέρα προς το παιδί.
Το 1967 οι ψυχολόγοι υποστήριζαν ότι ο αυτισμός ήταν αποτέλεσμα ψυχρής, χωρίς συναισθήματα, ανεπαρκής γονικής φροντίδας. Η θεωρία αυτή ονομαζόταν “refrigerator mothers” (μητέρα ψυγείου). Έτσι αποκαλούσαν τη μητέρα που δεν παρείχε στο παιδί της συναισθηματική προστασία.
Μπορεί ακόμη να μην έχουν διευκρινιστεί οι αιτίες του αυτισμού όμως δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να επιβεβαιώνει αυτή την θεωρία.
2 – Τα άτομα με αυτισμό έχουν νοητική υστέρηση
Ο αυτισμός είναι ένα ευρύ φάσμα που περιλαμβάνει πολλούς μοναδικούς διαφορετικούς ανθρώπους. Σαφώς και υπάρχει δυσκολία στο να μοιράζονται τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις ιδέες με άλλους, όμως αυτό δεν συνεπάγεται νοητικά ελλείμματα. Η λέξη φάσμα υποδηλώνει την ύπαρξη διαφορετικών δυνατοτήτων, καθώς υπάρχουν άτομα με πολύ υψηλό (ιδιοφυίες) όπως και με πολύ χαμηλό δείκτη νοημοσύνης.
3 – Οι άνθρωποι που βρίσκονται στο φάσμα δεν μπορούν να αγαπήσουν ή να νιώσουν άλλα συναισθήματα
Το να δυσκολεύεσαι να καταλάβεις τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων δεν σημαίνει ότι εσύ ο ίδιος δεν έχεις συναισθήματα. Ο αυτισμός δεν ταυτίζεται με την έλλειψη ανθρωπιάς ή συμπόνιας όπως κατά καιρούς έχει ειπωθεί. Φυσικά και έχουν συναισθήματα και σε ορισμένες περιπτώσεις είναι και πολύ έντονα (αγάπη, φόβος, θυμός…).
4 – Τα άτομα με αυτισμό δεν μιλάνε
Η απάντηση στον ανυπόστατο αυτό μύθο δίνεται από ένα 18- χρόνο άτομο με αυτισμό ( Evan Angert) κατά την ομιλία του στην σχολική αποφοίτηση:
“Τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο για κανέναν από εμάς, συμπεριλαμβανομένου και του εαυτού μου, ένα άτομο με αυτισμό. Καθένας μας έχει διαφορετική δύναμη και διαφορετικού είδους εμπόδια στην ζωή του. Η σκληρή δουλειά και η σωστή στάση θα μας βγάλει από όλες τις δυσκολίες. Να θυμάστε πάντα να πιστεύετε στον εαυτό σας, να παίρνετε ρίσκα, να επιμένετε και να κάνετε το καλύτερο γιατί έτσι το καλύτερο θα έρθει σε εσάς!”
Είναι διαφορετικό το να μην επικοινωνείς λεκτικά από το να μην επικοινωνείς καθόλου. Κάποια άτομα δεν μιλάνε αυτό δεν σημαίνει όμως ότι δεν καταλαβαίνουν. Καθετί έχει την εξαίρεση του, έτσι και στην περίπτωση αυτή, το φάσμα περιλαμβάνει άτομα που δεν επικοινωνούν λεκτικά ενώ άλλα που δεν έχουν κανένα έλλειμμα στην λεκτική τους έκφραση.
5 – Όλα τα αυτιστικά άτομα είναι μαθηματικές ιδιοφυίες
Ο μύθος αυτός είχε αφετηρία την ταινία “Rain Man” όπου ο πρωταγωνιστής Dustin Hoffman ενσάρκωνε έναν αυτιστικό, με κλίση προς τις μαθηματικές πράξεις, έχοντας ως μοναδικό εργαλείο του ένα πολύ “κοφτερό μυαλό”. Μια τέτοια περίπτωση αποτελεί εξαίρεση και όχι κανόνα. Συνεπώς δεν μπορεί να γενικευτεί σε όλα τα άτομα με αυτισμό. Καθένας έχει διαφορετικά ενδιαφέροντα και χαρίσματα.
6 – Τα εμβόλια προκαλούν αυτισμό
Στο σημείο αυτό οι απόψεις διχάζονται. Μελέτες προσπαθούν να αποκλείσουν αυτό το ενδεχόμενο ενώ παράλληλα άλλες προσπαθούν να στηρίξουν τα επιστημονικά τους ευρήματα. Πάντως μέχρι στιγμής δεν υπάρχει κάποια επιστημονική βάση που με ασφάλεια να στηρίζει αυτόν τον μύθο.
7 – Ο αυτισμός θεραπεύεται
Ανά περιοδους ακούγεται η άποψη ότι “κάνει λογοθεραπεία και εργοθεραπεία για να γίνει καλά”. Στο σημείο αυτό πρέπει να τονιστεί ότι ο αυτισμός δεν είναι αρρώστια ώστε να πρέπει το άτομο “γίνει καλά”, και κατ’ επέκταση να ξεκαθαριστεί ότι δεν υπάρχει “θεραπεία”. Η λογοθεραπευτική αγωγή που παρέχεται στα άτομα με αυτισμό στοχεύει στην ανάπτυξη της επικοινωνίας και των κοινωνικών δεξιοτήτων. Έρευνες έχουν τονίσει την σημαντικότητα της πρώιμης λογοθεραπευτικής παρέμβασης στην ανάπτυξη των παιδιών με αυτισμό.
8 – Σε μια οικογένεια δεν μπορούν να υπάρξουν περισσότερα από ένα άτομα με αυτισμό
Αν και δεν είναι τόσο συνηθισμένο, ωστόσο υπάρχουν οικογένειες όπου είτε και τα δύο παιδιά βρίσκονταν στο φάσμα είτε υπήρχε ιστορικό κάποιου συγγενικού προσώπου με αυτισμό. Επιπλέον δεν σημαίνει ότι είχαν την ίδια κλινική εικόνα. Υπάρχουν άτομα αρκετά λειτουργικά, ενώ υπάρχουν άλλα με μεγαλύτερες δυσκολίες.
«Ο αυτισμός είναι ένας διαφορετικός τρόπος λειτουργίας του μυαλού. Αυτό τους κάνει αυτό που είναι, καλούς και κακούς. Ξέρω ότι αρκετά από αυτά που αγάπησα στην κόρη μου έχουν άμεση σύνδεση με τον αυτισμό και δεν θα ήθελα να χάσω τίποτα από αυτά για κανέναν λόγο.»
Frances- μητέρα δύο παιδιών- το ένα εκ των οποίων έχει διαγνωστεί με αυτισμό.
Επιμέλεια άρθρου :
Ευφροσύνη Χρυσαφίδου
Γράφει η :
Χριστίνα Φραγκοπούλου
Λογοθεραπεύτρια
Μέλος του Συλλόγου Επιστημόνων Λογοπαθολόγων – Λογοθεραπευτών Ελλάδος
Τηλ. Γραφείου : 2531302482
e-mail : fragopoulou_xristina@hotmail.com
Δημοκρίτου 9, Κομοτηνή
