Μετά από πρόταση της Υπουργού Παιδείας Νίκης Κεραμέως προς τον Πρωθυπουργό, ανατέθηκε στον Ευριπίδη Στυλιανίδη η κοινοβουλευτική υποστήριξη ενός σοβαρότατου Σχεδίου Νόμου που επιδιώκει τη θεσμοθέτηση της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης, θέτοντας τη βάση πάνω στην οποία θα θεμελιωθούν οι μεταρρυθμίσεις που θα ακολουθήσουν στο χώρο της Εκπαίδευσης.
Ο Βουλευτής Ροδόπης της Νέας Δημοκρατίας με την εμπειρία του μετά από μια κατά κοινή ομολογία επιτυχημένη πορεία στο Υπουργείο Παιδείας, υποστήριξε στοιχειοθετημένα στην αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή της Βουλής τη νομοθετική πρωτοβουλία, επισημαίνοντας τις καινοτομίες και τις λειτουργικές αλλαγές που θα επιφέρει το Σχέδιο Νόμου.
Συγκεκριμένα ο Ευριπίδης. Στ. Στυλιανίδης υπογράμμισε:
«Στόχος της εκπαίδευσης είναι η παιδεία. Η παιδεία είναι κάτι υψηλότερο, ουσιαστικότερο, βαθύτερο και πληρέστερο από την απλή εκπαίδευση.
Η παιδεία είναι αξιακός κώδικας, εθνική και πολιτιστική ταυτότητα, πρόσληψη φρέσκιας γνώσης και σύγχρονης πληροφόρησης, κατοχή μοντέρνας τεχνογνωσίας, αυτοσυνειδητοποίηση και αυτογνωσία, ανάπτυξη δεξιοτήτων, σωστές επιλογές τρόπων και προσανατολισμών, ουσιαστική και τυπική προετοιμασία ένταξης στην ελληνική και διεθνή αγορά εργασίας με αίσθημα αυτοπεποίθησης και δυνατότητα άμιλλάς, που θα βελτιώνει συνεχώς την ποιότητα, την ικανότητα και την αποτελεσματικότητα του νέου επιστήμονα.
Αυτό το Σ/Ν έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή να απαντήσει σε μια σειρά εναγώνιων αναζητήσεων των νέων που ψάχνουν το βηματισμό τους προς το μέλλον, των γονιών που αγωνιούν για την επαγγελματική προοπτική των παιδιών τους, της εκπαιδευτικής και ακαδημαϊκής κοινότητας που ανησυχεί από την προχειρότητα, την ελαφρότητα, τις στρεβλώσεις, τα λάθη και τις παραλήψεις του παρελθόντος.
Το Νομοσχέδιο αυτό δεν επιδιώκει μόνο να καταργήσει, αλλά να διορθώσει και κυρίως να συμπληρώσει το θεσμικό πλαίσιο εναρμονίζοντάς το με το ευρωπαϊκό περιβάλλον. Τα κύρια χαρακτηριστικά του είναι:
- Δεν είναι καθηγητοκεντρικό, αλλά φοιτητοκεντρικό
- Προτάσσει την παιδεία και όχι μόνο την εκπαίδευση, αναδεικνύοντας πρότυπα ΑΡΙΣΤΕΙΑΣ
- Προάγει την εξωστρέφεια και τη διεθνοποίηση των Ελληνικών ΑΕΙ και όχι το κλείσιμο, την απομόνωση και την οστεοποίηση τους
- Συνδέει τη χρηματοδότηση με την αξιολόγηση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας
- Εγκαθιδρύει τη διαρκή αξιολόγηση υπερβαίνοντας την ιδεοληψία και την καθήλωση της δικτατορίας των μετριοτήτων.
- Υιοθετεί την κινητικότητα στην εκπαίδευση και στην έρευνα προκαλώντας σύγκρουση με τις δυνάμεις της αδράνειας
- Συνδέει την εκπαίδευση όλων των βαθμίδων με την αγορά, αναδεικνύοντας την Εθνική Αρχή σε όχημα όχι μόνο υφιστάμενων αλλά και μελλοντικών προγραμμάτων σπουδών που θα ανταποκρίνονται ‘’στα επαγγέλματα του μέλλοντος’’, στις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών που φιλοξενούν πανεπιστήμια, στις προσδοκίες της Εθνικής οικονομίας
- Υλοποιεί το άρθρο 5Α του Σ για την ισότητα πρόσβασης στον κυβερνοχώρο με το ΚΠΠληροφορικής. Χτύπα τον ψηφιακό αναλφαβητισμό και διευκολύνει την προετοιμασία στη νέα εποχή
- Εκπέμπει ισχυρό σήμα κοινωνικού κράτους δημιουργώντας συνθήκες προσβασιμότητας στα ΑΜΕΑ, ισότητας των φύλων, περιβαλλοντικού αποτυπώματος των ΑΕΙ και άλλα
- Απάντα στο κεφαλαιώδες ερώτημα ποιος κάνει την έρευνα στην Ελλάδα, ποιος την εποπτεύει και πώς την κινητροδοτεί; Η αγορά το κράτος, το πανεπιστήμιο ή όλοι μαζί;
- Θεσμοθετεί τη διαμόρφωση μιας Εθνικής Εκπαιδευτικής Στρατηγικής που συνδιαμορφώνεται από την Πολιτεία, την Ακαδημαϊκή Κοινότητα, την Κοινωνία, την Αγορά, η οποία θα απαντά στις ανάγκες της αγοράς εργασίας, θα θωρακίζει τον αξιακό κώδικα του πολιτισμού μας και θα ανταποκρίνεται στις εθνικές και διεθνείς προκλήσεις του μέλλοντος.
Το Σ/Ν ακολούθησε τη σύγχρονη διαδικασία της Καλής Νομοθέτησης. Μπήκε σε δημόσια διαβούλευση 4-18 Δεκεμβρίου 2019 συγκεντρώνοντας 109 σχόλια που ελήφθησαν υπόψιν.
Συμπληρώθηκε από αιτιολογική έκθεση, πίνακα τροποποιούμενων και καταργούμενων διατάξεων, έκθεση του Γ. Λογιστηρίου του Κράτους, Ειδική Έκθεση Αξιολόγησης Συνεπειών Ρυθμίσεων και Έκθεση Διαβούλευσης. Συγκεκριμένα επί της ουσίας αποτελείται από 64 άρθρα δομημένα σε 5 κεφάλαια.
• Στο Α’ Κεφάλαιο, άρθρα 1-19, επιδιώκεται η μετεξέλιξη της παλιάς ΑΔΙΠ σε μία σύγχρονη Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης, η οποία πλήρως αναβαθμισμένη και αναδιοργανωμένη στοχεύει στην αναμόρφωση των πανεπιστημίων και στη δυναμική εναρμόνισή τους με τα σύγχρονα ευρωπαϊκά δεδομένα
Η νέα οργανωτική δόμηση της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης βασίζεται:
- στον Πρόεδρο
- στο Ανώτατο Συμβούλιο
- στο Συμβούλιο Αξιολόγησης και Πιστοποίησης (ΣΑΠ)
- στο Γενικό Διευθυντή
Ενισχύονται σημαντικά οι αρμοδιότητες της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης :
- Εισάγεται εθνική στρατηγική για την ανώτατη εκπαίδευση, συμβατή με το γενικότερο εθνικό προσανατολισμό της πατρίδας μας, τις ανάγκες της κοινωνίας και τις δυνατότητες της Ελληνικής οικονομίας.
- Αξιολογούνται πριν, κατά τη διάρκεια και μετά πανεπιστήμια, σχολές και τμήματα, ενώ αποφασίζεται η ίδρυση, συγχώνευση, κατάτμηση ή κατάργηση τους, αν δεν οδηγούν σε επαγγελματικά δικαιώματα και προοπτικές π.χ. τουρισμός, ναυτιλία, ιχθυολογία, που δεν υπάρχουν, ενώ η Ελλάδα διαπρέπει σε αυτούς τους τομείς. Κριτήριο επιλογής των παιδιών και των οικογενειών τους, που εμπιστεύονται την Πολιτεία δεν μπορεί πλέον να είναι τα ταμπού του παρελθόντος που ήθελαν τους πάντες να γίνονται γιατροί, δικηγόροι ή μηχανικοί, ούτε φυσικά η μόδα που επιβάλλουν οι φίλοι και σε καμία περίπτωση δεν είναι κριτήριο η πόλη που προσφέρει καλή φοιτητική ζωή.
Η πολιτεία δια της Εθνικής Αρχής οφείλει να εγγυάται σπουδές υψηλού επιπέδου και κλάδους αιχμής που ολοκληρώνουν την προσωπικότητα των νέου, ανταποκρίνονται στην οικονομική επένδυση της οικογένειας του και οδηγούν σε επαγγέλματα του μέλλοντος που καλύπτουν τις ανάγκες της εθνικής οικονομίας και της ελληνικής κοινωνίας.
- Για πρώτη φορά η δημόσια χρηματοδότηση χωρίς να κλονίζει τη λειτουργία παραδοσιακών σχολών που απορροφούν το 80% με αντικειμενικά κριτήρια, κινητροδοτεί τα ΑΕΙ να επιδείξουν θετική κινητικότητα δίνοντας τους ως μπόνους το 20%.
Τα κριτήρια αυτής της κινητροδότησης ενισχύουν την ποιότητα, την ερευνητική δραστηριότητα την διεθνοποίηση των ΑΕΙ μέσα από την συνεργασία με ξένα ιδρύματα, τη σύνδεσή τους με την αγορά εργασίας, την αύξηση της απασχολησιμότητας των φοιτητών τους.
- Το Συμβούλιο Αξιολόγησης και Πιστοποίησης αξιολογεί όλους τους κύκλους σπουδών πριν, κατά τη διάρκεια και μετά, ενώ για πρώτη φορά εισάγονται και οι θεματικές αξιολογήσεις που αφορούν στρατηγικές διεθνοποίησης, ισότητας των φύλων, περιβαλλοντικό αποτύπωμα, προσβασιμότητα σε ΑΜΕΑ, χρήση νέων τεχνολογιών και άλλα.
Η εξάρτηση του 20% της δημόσιας χρηματοδότησης από όλες τις κοινωνικές, έξυπνες ή διεθνείς δράσεις απεγκλωβίζει τα πανεπιστήμια από τη δύναμή της αδράνειας και δημιουργεί μία Νέα Κινητικότητα, μία γόνιμη άμιλλα και μία ανταποδοτική εξωστρέφεια.
Στο Κεφάλαιο Β και ειδικότερα τα άρθρα 20-27 το Σ/Ν απαντά στα κεφαλαιώδη ερωτήματα, ποιος διεξάγει την έρευνα στην Ελλάδα, το πανεπιστήμιο ή την αγορά; Δίνεται μία μοναδική ευκαιρία το Πανεπιστήμιο να ανακαταλάβει το χώρο που του ανήκει, το χώρο της φρέσκιας γνώσης και της σύγχρονης πληροφόρησης.
Κύριο χαρακτηριστικό της αναδιαμόρφωσης είναι ο συνδυασμός ευελιξίας και ταχύτητας από τη μία, με λογοδοσία και διαφάνεια από την άλλη. Ενδεικτικά προβλέπεται:
- Ο προϋπολογισμός του έργου/προγράμματος καθίσταται πλέον αυτοτελής και διακριτός σε σχέση με τον προϋπολογισμό των υπόλοιπων έργων.
- Για τα πολυετή έργα συντάσσεται πλέον συνοπτικός συνολικός προϋπολογισμός χωρίς επιμέρους κατανομή των κονδυλίων στα έτη.
- Οι αναμορφώσεις των προϋπολογισμών των έργων γίνονται απολογιστικά ανά τρίμηνο και η αναμόρφωση του προϋπολογισμού του ΕΛΚΕ ανά μήνα, χωρίς να επιβαρύνονται οι ερευνητές.
- Για τη νόμιμη εκτέλεση μιας δαπάνης δεν απαιτείται έκδοση απόφασης ανάληψης υποχρέωσης.
- Οι δαπάνες είναι νόμιμες εφόσον πραγματοποιούνται εντός των ορίων του συνόλου του εγκεκριμένου προϋπολογισμού ενός έργου/προγράμματος και όχι εντός των ορίων κάθε επιμέρους κατηγορίας δαπάνης.
- Προκαταβολές για την αντιμετώπιση έκτακτων δαπανών θα μπορούν να καταβάλλονται σε αναγνωρισμένα πιστωτικά ιδρύματα της ημεδαπής, και όχι υποχρεωτικά μέσω της Τράπεζας της Ελλάδος.
Στο Γ’ Κεφάλαιο (άρθρα 28-32) θεσπίζεται για πρώτη φορά το Κρατικό Πιστοποιητικό Πληροφορικής. Εξειδικεύεται και ενισχύεται εμπράκτως το άρθρο 5Α του Συντάγματος, που θεωρεί ως ισότητα στην πρόσβαση στην κοινωνία της πληροφορίας και όχι μόνο την ύπαρξη σήματος (οπτικής ίνας ή wi-fi) ή υπολογιστή αλλά και την παροχή και πιστοποίηση γνώσης, που εξαλείφει τον ψηφιακό αναλφαβητισμό της προηγούμενης γενιάς με τον πιο επίσημο και έγκυρο τρόπο.
Στο Δ’ Κεφαλαίο επιλύονται μια σειρά από εκκρεμότητες που προέκυψαν από προχειρότητες, λάθη ή οι προκαταλήψεις του παρελθόντος, χωρίς όμως επουδενί να θίγονται οι νέοι.
- Στο άρθρο 33 αναστέλλεται η εκπαιδευτική λειτουργία των 37 τμημάτων που ιδρύθηκαν από την προηγούμενη κυβέρνηση χωρίς να τηρηθεί προηγουμένως η διαδικασία αξιολόγησης τους.
- Στο άρθρο 34 απαλείφεται το θρήσκευμα και η ιθαγένεια από τα πιστοποιητικά σπουδών σε συμμόρφωση με την υπ’ αριθμόν 28/2019 απόφαση της Αρχής Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.
- Στο άρθρο 37 διασφαλίζεται η αποτελεσματική διοίκηση του Διεθνούς Πανεπιστημίου με ευέλικτο και λειτουργικό τρόπο
- Στο άρθρο 43 διευκολύνεται η προσέλευση αλλοδαπών σπουδαστών για την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας. Η γλώσσα είναι δύναμη, είναι εργαλείο εξωστρέφειας, είναι μέσο άσκησης εξωτερικής πολιτικής και ενίσχυσης του διεθνούς φιλελληνικού ρεύματος.
- Στο άρθρο 46 διασφαλίζεται η μετακίνηση των εκπαιδευομένων στα σχολεία δεύτερης ευκαιρίας
- Στο άρθρο 44 παρέχεται μεγαλύτερη αυτονομία στη σχολική μονάδα ως προς τη διοργάνωση των μαθητικών εκδρομών.
- Στο άρθρο 50 αποκαθίσταται η συμμόρφωση προς το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως προς την αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων και επαγγελματικής ισοδυναμίας
- Το άρθρο 51 εγγυάται την εμπιστοσύνη των φοιτητών του πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής ως προς την επιλογή ολοκλήρωσης του προγράμματος σπουδών των ΤΕΙ
- Στο άρθρο 54 καταργείται η δυνατότητα διεξαγωγής εξετάσεων ανά ομάδα σχολείων.
- Το άρθρο 55 μεριμνά για την πολύτεκνη οικογένεια (ειδικές κατηγορίες μετάθεσης για πολύτεκνους εκπαιδευτικούς)
- Στο άρθρο 56 καθιερώνεται η ημέρα εορτασμού των Τριών Ιεραρχών την 30η Ιανουαρίου ως σχολική εορτή και όχι ως αργία. (θρησκευτικά αδιάφορο κράτος)
- Στο άρθρο 58 επιβάλλεται η απρόσκοπτη λειτουργία σχολικών μονάδων κυρίως σε απομακρυσμένες περιοχές από την άρνηση εκπαιδευτικών να ανταποκριθούν στα καθήκοντά τους, ενώ έχουν τοποθετηθεί.
Στο Ε’ Κεφάλαιο συμπεριλαμβάνονται μεταβατικές και καταργούμενες διατάξεις.
Το νομοσχέδιο αυτό αποτελεί μία πρώτη απόπειρα να νικηθούν οι δυνάμεις της αδράνειας και της ιδεοληψίας, που καθηλώνουν συχνά το πιο ευαίσθητο αλλά και δυναμικό κομμάτι της κοινωνίας και της πολιτείας μας, που δεν είναι άλλο από τη νεολαία μας και τον εκπαιδευτικό κόσμο.
Η απελευθέρωση των υγιών Δυνάμεων, η ήττα της Δικτατορίας των Μετριοτήτων, η επιστροφή της αριστείας, η ενίσχυση της ποιότητας και της εξωστρέφειας μπορούν να καταστήσουν την πατρίδα μας Διεθνές Εκπαιδευτικό Κέντρο, τονώνοντας την πραγματική οικονομία, στηρίζοντας τη δοκιμαζόμενη κοινωνία και αξιοποιώντας την Παιδεία ως το εθνικό συγκριτικό μας πλεονέκτημα.
Όποια Εθνική Στρατηγική και αν αποφασίσουμε, ένα είναι βέβαιο ότι ρίζα και θεμέλιο της δεν μπορεί να είναι άλλο από την Παιδεία. Γιατί Όλα είναι θέμα Παιδείας».
