Μπορεί η παρατεταμένη χρήση της πιπίλας από το παιδί μου να προκαλέσει καθυστέρηση στην ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας του;
Μια πολύ συνηθισμένη ανησυχία των γονιών κατά την ανάπτυξη των παιδιών τους είναι εάν η συχνή χρήση πιπίλας (ή πιπιλίσματος του αντίχειρα) κατά την αναπτυξιακή περίοδο μπορεί να προκαλέσει καθυστέρηση ή κάποιου είδους διαταραχή στην ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας. Είναι ένας κοινός προβληματισμός αρκετών γονιών, στον οποίο μπορούν να δοθούν αρκετές διαφορετικές απόψεις και απαντήσεις.
Όλα τα βρέφη γεννιούνται με την ανάγκη να πιπιλίζουν, σε ορισμένα όμως παρατηρείται πιο έντονη αυτή η ανάγκη. Η αξία του πιπιλίσματος είναι διττή για τα μωρά, πέρα από την διατροφική της σημασία παίζει σημαντικό ρόλο στην ικανότητα του μωρού να “αυτό-ηρεμεί”. Έτσι σύμφωνα με τα παραπάνω μια πιπίλα μπορεί να θεωρηθεί χρήσιμη (αναγκαία σε κάποιες περιπτώσεις) εφόσον δεν χρησιμοποιείται για πολύ καιρό… Η παράμετρος αυτή είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη, καθώς έρευνες έχουν δείξει ότι η παρατεταμένη χρήση μπορεί να προκαλέσει στο παιδί επανειλημμένα ωτίτιδες, δυσμορφίες στα δόντια και σε άλλες στοματικές δομές, ή/ και καθυστέρηση στην ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας.
Πολλοί λογοθεραπευτές συνιστούν η διακοπή της πιπίλας να γίνεται στους 12- 18 μήνες. Η ηλικία αυτή δεν είναι τυχαία, αλλά αποτελεί ορόσημο στην γλωσσική ανάπτυξη και την ανάπτυξη της ομιλίας. Επιπλέον, είναι μια μεταβατική περίοδος καθώς τα περισσότερα παιδιά αρχίζουν να αντικαθιστούν το μπιμπερό με το ποτήρι ενώ παράλληλα ξεκινούν να μασάνε περισσότερο στερεές τροφές σηματοδοτώντας έτσι την ανάπτυξη του στοματοκινητικού συντονισμού. Δεδομένου ότι τα παιδιά γίνονται πιο ανεξάρτητα στην ηλικία των δύο ετών περίπου, καθώς τότε αρχίζουν να αναπτύσσουν συνήθειες και να ασκούν τα δικά τους αιτήματα, είναι καλύτερο οι γονείς να ασχοληθούν με το θέμα της πιπίλας πριν το παιδί γίνει τόσο προσκολλημένο.
Υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις στις οποίες για ποικίλους λόγους οι γονείς αδυνατούν να περιορίσουν την χρήση της πιπίλας στο παιδί τους. Συνεπώς το παιδί διανύει τα στάδια της ομιλίας “με την πιπίλα στο στόμα”. Με τον τρόπο αυτό όμως οι κινήσεις της γλώσσας περιορίζονται και αλλοιώνονται αρκετοί ήχοι. Σε αυτές τις περιπτώσεις αξίζει να σημειωθεί ότι θα ήταν καλό οι γονείς να ενθαρρύνουν το παιδί να αφαιρεί την πιπίλα από το στόμα όταν θέλει να μιλήσει και να περιορίσουν την χρήση της σταδιακά. Μερικοί τρόποι που μπορεί αυτό να γίνει είναι:
- Περιορίστε την συλλογή σας από πιπίλες. Είναι πιο εύκολο να διακοπεί η σχέση με την πιπίλα παρά με τις πιπίλες
- Σταματήστε την χρήση του μπιμπερό. Ακόμη και το βραδινό γάλα προωθείστε το με την πόση από ποτήρι (διαλέξτε παρέα ένα ποτήρι που αρέσει στο παιδί και ορίστε το ως το “ποτήρι που θα πίνει το γάλα”). Έτσι το παιδί νιώθει ότι μεγαλώνει και εξελίσσεται
- Αποφεύγετε να χρησιμοποιείτε την πιπίλα ως μέσο ηρεμίας όταν το παιδί κλαίει
- Αποφύγετε να βάζετε το παιδί για ύπνο με την πιπίλα. Αντικαταστήστε την συνήθεια αυτή με ένα αρκουδάκι, μια αγαπημένη κουβέρτα ή κάποιο άλλο αντικείμενο
- Προετοιμάστε το παιδί για την διακοπή της πιπίλας. Ορίστε μαζί μια ημέρα (π.χ. γενέθλια, γιορτή κ.α.) και προτρέψτε το να βάζει αυτοκόλλητα ή να σβήνει με μαρκαδόρους τις ημέρες έως ότου επιτυχώς θα διακόψει την χρήση της
- Διαβάστε παραμύθια με θέμα την διακοπή της πιπίλας. Αρκετά παιδιά ωφελούνται από αυτό (π.χ. Οι πιπίλες δεν είναι για πάντα– εκδόσεις Μεταίχμιο, Πιπίλα μου γλυκιά– εκδόσεις Ψυχογιός, κ.α.)
- Χρησιμοποιείστε το παιχνίδι ως μέσο παραδειγματισμού. Τα παιδιά μαθαίνουν μέσα από το παιχνίδι και μιμούνται ρόλους. Παίξτε ρόλους και υποδυθείτε το παιδί που σταδιακά μεγαλώνοντας αποφάσισε να πετάξει μόνο του την πιπίλα γιατί του χαλούσε τα δόντια.
«Η διακοπή κάποιας συνήθειας, οποιαδήποτε και αν είναι αυτή, δεν είναι εύκολη υπόθεση και χρειάζεται υπομονή και επιμονή»
Επιμέλεια άρθρου :
Ευφροσύνη Χρυσαφίδου
Γράφει η :
Χριστίνα Φραγκοπούλου
Λογοθεραπεύτρια
Μέλος του Συλλόγου Επιστημόνων Λογοπαθολόγων – Λογοθεραπευτών Ελλάδος
Τηλ. Γραφείου : 2531302482
e-mail : [email protected]
Δημοκρίτου 9, Κομοτηνή