Μεγαλοφυΐα ή τρέλα; Δεν ξέρει κανείς πώς να χαρακτηρίσει αυτή την ιδέα. Ο Jack Horner, ο γνωστότερος ερευνητής δεινόσαυρων στον κόσμο, θέλει να ανατρέψει την εξέλιξη. Με τη βοήθεια της σύγχρονης γενετικής σκοπεύει να ξυπνήσει τους δεινόσαυρους που κοιμούνται στα γονίδια της κότας και να δημιουργήσει ορνιθοσαυράκια!
Τα ίχνη της προϊστορίας μας εξακολουθούν να υπάρχουν σε ζωντανούς οργανισμούς. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η σειρά μεταλλαγμένων κοτόπουλων talpid2, στο ράμφος των οποίων αρχίζει αλλά δεν ολοκληρώνεται η ανάπτυξη οδοντοφυΐας. Το είδος αυτό δεν επιβιώνει, αλλά ο σχηματισμός των δοντιών μαρτυρά ότι προέρχονται από το ίδιο φυλογενετικό δέντρο με τους δεινόσαυρους. Στο γονιδίωμά τους (DNA) έχει διατηρηθεί γενετικό υλικό το οποίο επιβεβαιώνει τη φυλογενετική τους σχέση με τα θηρόποδα.
Ο Jack Horner, κορυφαίος παλαιοντολόγος του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Montana, ήταν ο πρώτος ο οποίος ανακάλυψε έμβρυο δεινόσαυρου. Είναι ο πατέρας της θεωρίας ότι οι δεινόσαυροι ήταν θερμόαιμα ζώα, είχαν υψηλό δείκτη νοημοσύνης κι αποτελούν τους προγόνους των πτηνών. Ήταν επίσης ο επιστημονικός σύμβουλος στα γυρίσματα της γνωστής ταινίας Jurassic Park. Ο Jack Horner επιχειρεί τώρα να επανενεργοποιήσει τα γονίδια που παραμένουν σε αδράνεια από την εποχή των δεινόσαυρων και να φέρει στο φως ένα υβρίδιο πουλιού και δεινόσαυρου.
Θα αναχαιτίσει την εξέλιξη
Ο Jack Horner κι η μικρή ερευνητική του ομάδα βαδίζουν σε άγνωστο δρόμο. «Δεν μπορούμε να ανατρέξουμε σε επιστημονικά άρθρα για βοήθεια αφού κανείς ως σήμερα δεν έχει επιδιώξει κάτι τέτοιο», μας λέει. Η ιδέα του είναι απλή: θέλει να ακυρώσει το μέρος της εξέλιξης το οποίο έχει σημειωθεί στα ορνιθοειδή τα τελευταία 70 εκατομμύρια χρόνια και να δημιουργήσει ένα πρωτόγονο ορνιθοσαυροειδές.
Οι ερευνητές σχεδιάζουν να ανασυνθέσουν στο εργαστήριο, γονίδιο-γονίδιο, τα χαρακτηριστικά που έχουν εξαφανιστεί από τα συνηθισμένα κοτόπουλα και να δημιουργήσουν κατ’ αυτόν τον τρόπο ένα είδος που να πλησιάζει τόσο τα φοβερά σαυροειδή ώστε να μοιάζει με δεινόσαυρο. Στη διάθεσή τους έχουν και πιο παραδοσιακές μεθόδους, όπως για παράδειγμα τη συνηθισμένη διαδικασία αναπαραγωγής.
Ένας από τους λόγους που επέλεξαν το κοτόπουλο και όχι τη στρουθοκάμηλο είναι ότι η ζωή του είναι πολύ σύντομη κι οι γενετιστές μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα μπορούν με διασταυρώσεις να έχουν άτομα με καθορισμένα χαρακτηριστικά. Οι δεινόσαυροι και τα κοτόπουλα όπως τα ξέρουμε σήμερα έχουν κοινό πρόγονο αλλά με την πάροδο εκατομμυρίων ετών η μορφή τους έχει αλλάξει εντελώς. Γι’ αυτό οι επιστήμονες προσδιόρισαν τα χαρακτηριστικά τα οποία πρέπει να διαθέτει το υβρίδιο ώστε η όψη του να μοιάζει τόσο στα προϊστορικά ζώα ώστε να θεωρηθεί κλασικός δεινόσαυρος.
Νέες μέθοδοι στην παλαιοντολογία
Οι ερευνητές μάλλον δεν πρόκειται να ξαναφέρουν ποτέ στη ζωή τεράστιους δεινόσαυρους όπως ο Tyrannosaurus rex, αν πετύχουν όμως να δώσουν ζωή στον ορνιθόσαυρο θα αποκτήσουν ανεκτίμητες γνώσεις για τη ζωή των θηρόποδων που κυριάρχησαν εκατομμύρια χρόνια στον πλανήτη μας. Ο Jack Horner πιστεύει ότι είναι πια καιρός να εφαρμοστούν νέες μέθοδοι. Eιδικοί εξελικτικοί βιολόγοι και γενετιστές έχουν ήδη αρχίσει να «χτίζουν» το γονιδίωμα του ορνιθόσαυρου.
Οι επιστήμονες δεν αναζητούν πια μόνο απολιθωμένους σκελετούς στην έρημο ή σε σπηλιές. Έχουν κλειστεί στα εργαστήρια και με επικεφαλής τον Jack Horner άρχισαν εξερευνητική αποστολή στα γονίδια του κοντινότερου συγγενή των δεινόσαυρων. Ο γνωστός παλαιοντολόγος δεν μπορεί να ξέρει πότε το νέο υβρίδιο θα βγει από το αυγό, έχει όμως εμπιστοσύνη στην προεργασία και τον προγραμματισμό που έχει γίνει και δηλώνει: «Μπορούμε να το πετύχουμε».