Μπορούν ν’ απορροφήσουν τόνους βροχόνερο. Μετριάζουν την αφόρητη ζέστη. Είναι ανθεκτικές. Οι πράσινες στέγες είναι μια απλή αλλά ιδιοφυής ιδέα, και μπορεί να αποδειχτούν η σημαντικότερη ασπίδα προστασίας των πόλεων από το κλίμα της Γης που γίνεται όλο και θερμότερο.
Στις 23 Ιουλίου 2011 σκοτεινά σύννεφα μαζεύτηκαν ξαφνικά πάνω από το Σικάγο. Η εβδομάδα που είχε περάσει ήταν ασυνήθιστα ζεστή. Ξαφνικά άνοιξαν οι ουρανοί και τεράστιες ποσότητες νερού έπεσαν πάνω στην πόλη. Το μετεωρολογικό κέντρο του Σικάγου διαπίστωσε ότι η καταιγιστική βροχή έριξε 17,5 εκατοστά νερό στην περιοχή – η μεγαλύτερη βροχόπτωση σε μία και μοναδική μέρα από τότε που ξεκίνησαν οι μετρήσεις, δηλαδή από το 1871.
Οι μετεωρολόγοι προβλέπουν ότι η ισχυρή βροχόπτωση στο Σικάγο είναι απλώς η αρχή. Όσο προχωρά η υπερθέρμανση του πλανήτη, μεγαλώνει και ο κίνδυνος εμφάνισης ακραίων φυσικών φαινομένων – τα φαινόμενα αυτά θα είναι όλο και πιο έντονα και καταστροφικά. Απειλούνται ιδιαίτερα οι μεγάλες πόλεις της Γης που δεν έχουν φυτά ούτε χώμα που να απορροφά το νερό της βροχής. Για το λόγο αυτό οι σχεδιαστές πόλεων ανά τον κόσμο χρησιμοποιούν τα μέσα της ίδιας της φύσης και κατασκευάζουν μικρά οικοσυστήματα στις στέγες των κτιρίων έτσι ώστε να ελαττώσουν την επίδραση της μανίας της φύσης.
Οι πράσινες στέγες «ιδρώνουν»
Μία από τις λύσεις που προκρίθηκαν μετά τις καταιγιστικές βροχές στο Σικάγο ήταν η εγκατάσταση φυτών σ’ ένα μεγάλο μέρος των ψηλών κτιρίων. Φυσικά τα φυτά στις στέγες δεν θα μπορούσαν να εμποδίσουν τις πλημμύρες στους δρόμους της πόλης και στο αποχετευτικό δίκτυο, αλλά είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Η πράσινη στέγη λειτουργεί σαν σφουγγάρι κατά τη διάρκεια των ισχυρών βροχοπτώσεων και ταυτόχρονα έχει και άλλες λειτουργίες.
Βελτιώνει την ποιότητα του αέρα μετατρέποντας το διοξείδιο του άνθρακα σε οξυγόνο. Επίσης, στη διάρκεια των θερμών καλοκαιριών τα φυτά δροσίζουν τα κτίρια και τον περιβάλλοντα αέρα μέσω της διαφυγής υγρασίας. Αυτό σημαίνει ότι τα φυτά «ιδρώνουν» αποβάλλοντας νερό, κι έτσι καταναλώνεται θερμότητα και ψυχραίνει ο αέρας. Τέλος, η πράσινη στέγη απορροφά πολύ λιγότερη θερμότητα και βοηθά στην ψύχρανση του κτιρίου στη διάρκεια των καλοκαιριών που όσο περνά ο καιρός είναι όλο και θερμότερα.
Οι πόλεις υποφέρουν από τη ζέστη
Παρ’ όλο που η ύπαρξή τους δεν αποτελεί πρόσφατο γεγονός, οι πράσινες στέγες αρχίζουν μόλις τώρα να κερδίζουν έδαφος στις μεγαλουπόλεις του κόσμου. Στο μέλλον, στο Τόκιο όλα τα δημόσια κτίρια με στέγη άνω των 1.000 τετραγωνικών μέτρων θα έχουν φυτά στο ένα πέμπτο τουλάχιστον της έκτασης αυτής. Σήμερα στο Σικάγο, πρωτοπόρο στον τομέα αυτό στις ΗΠΑ, η βλάστηση καλύπτει πάνω από 185.000 τετραγωνικά μέτρα στις στέγες των κτιρίων της πόλης.
Είναι λογικό να κοιτούν προς τα πάνω οι ερευνητές, οι πολιτικοί και φυσικά οι σχεδιαστές πόλεων. Οι μεγαλουπόλεις του κόσμου μεγαλώνουν και καθίσταται όλο και δυσκολότερη η αποφυγή της ζέστης – και ειδικότερα τα καλοκαίρια όταν η θερμοκρασία είναι κατά πολλούς βαθμούς ανώτερη από εκείνη των γύρω περιοχών. Δυστυχώς, οι διαρκώς λειτουργούσες εγκαταστάσεις κλιματισμού συμβάλλουν στην ενίσχυση του φαινομένου του θερμοκηπίου γιατί εκπέμπουν θερμότητα στον ήδη θερμό αέρα.
Το δημαρχείο του Σικάγου αποτελεί καλό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο συμβάλλουν οι πράσινες στέγες στο να ψυχραίνουν τις μεγαλουπόλεις. Τις ηλιόλουστες μέρες μια στέγη στρωμένη με μαύρο πισσόχαρτο αποκτά εύκολα θερμοκρασία 70-80 βαθμών Κελσίου, ενώ οι μετρήσεις που έγιναν στην πράσινη στέγη του δημαρχείου έδειξαν ότι η θερμοκρασία εκεί είναι περίπου 20 βαθμοί Κελσίου όλο το 24ωρο.