Μετά τις αναφορές του ισπανού τέως πρωθυπουργού Χ.Λ.Θαπατέρο για το δραματικό βράδυ στις Κάννες το Νοέμβριο του 2011, ο Γιώργος Παπανδρέου παρεμβαίνει μέσω συνεργατών του για να δώσει το δικό του απολογισμό όχι μόνο για τις εξελίξεις γύρω από το δημοψήφισμα αλλά για τις γενικότερες επιλογές της ελληνικής κυβέρνησης.
Διαψεύδοντας τα «γαλλικά» του Νικολά Σαρκοζί, όχι όμως και την εντονότατη αντίδρασή του, ο τέως πρωθυπουργός αποδίδει το ναυάγιο του δημοψηφίσματος σε πανταχόθεν αντιδράσεις -και από «μέρος της ΚΟ του ΠΑΣΟΚ»- ενώ τονίζει ότι η προσφυγή σε ευρωπαϊκή στήριξη το 2010 είχε μόνη εναλλακτική την χρεοκοπία.
Η παρέμβαση γίνεται μέσω του Γιώργου Ελενόπουλου, συνεργάτη του Γιώργου Παπανδρέου, σε εκτενές κείμενό του.
Το κείμενο, όπως αναφέρει ο συντάκτης του, στοχεύει στην «αποκατάσταση της αλήθειας» και αναφέρεται στις πρόσφατες αναφορές γύρω από τη Σύνοδο της G20 στις Κάννες, στην απόφαση για το δημοψήφισμα, κάνοντας αναδρομή στις εξελίξεις από την αρχή του 2010, την απόφαση για το Μνημόνιο, τη συμμετοχή του ΔΝΤ (λέγοντας ότι η ΕΕ την είχε αποφασίσει, με επιμονή της κ. Μέρκελ, πριν συζητηθεί και αποφασιστεί η ένταξη της Ελλάδας), για την άρνηση του κ. Σαμαρά να συμφωνήσει στον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας τον Ιούνιο του 2011, για τη στάση των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ έναντι της πρότασής του για δημοψήφισμα.
Στο κείμενο, ο συνεργάτης του Γ.Παπανδρέου αναφέρει ότι οι ευρωπαίοι εταίροι αρνήθηκαν την παρέμβαση της ΕΚΤ για την αγορά ελληνικών ομολόγων από τη δευτερογενή αγορά. Αργότερα οι ισχυροί της Ευρώπης έδωσαν αυτή τη δυνατότητα σε Ισπανία και Ιταλία. Αναφέρεται και στην πρώτη σκληρή διαπραγμάτευση, τον Οκτώβριο του 2010 προκειμένου να μην αρθεί το δικαίωμα των χωρών-μελών που είχαν ενταχθεί ή θα εντάσσονταν στον μηχανισμό, να μετέχουν με δικαίωμα ψήφου στα κοινοτικά όργανα.
Σχετικά με τη συνάντηση των Καννών διαψεύδονται αρχικά ότι ο κ. Θαπατέρο ήταν παρών και έπειτα ότι ο Γάλλος πρόεδρος μίλησε υβριστικά στον κ. Παπανδρέου. Αν είχε συμβεί το δεύτερο, υποστηρίζεται, «θα ελάμβανε και την κατάλληλη απάντηση» ενώ αναφέρται ότι «εάν αυτά έχουν λεχθεί κάπου αλλού, σε κάποια άλλη συνάντηση είναι προφανώς απαράδεκτα».
Αναφορικά με το δημοψήφισμα αναφέρεται, μεταξύ πολλών άλλων, ότι κατέστη «η μοναδική διέξοδος» λόγω της στάσης του κ. Σαμαρά, ενώ αναφέρεται ότι ο κ. Παπανδρέου «είχε προϊδεάσει» σχετικά, τους εταίρους το καλοκαίρι του 2011.
Στις Κάννες, ο Γ.Παπανδρέου «ενημερώνει τους εταίρους για τις λεπτομέρειες» της απόφασης, και, όπως αναφέρει το κείμενο, ο μεν γάλλος πρόεδρος αντιδρά έντονα -αλλά όχι υβριστικά, όπως υπογραμμίζεται, ενώ η γερμανίδα καγκελάριος, αναφέρεται, «πιο ψύχραιμη, κατανοεί και στηρίζει την πρόταση».
Και αναφέρεται ότι μετά τη συνάντηση, Μέρκελ και Σαρκοζί μιλούν με δεδομένο ότι το δημοψήφισμα θα γίνει. Η μη πραγματοποίηση του δημοψηφίσματος αποδίδεται στις αντιδράσεις που υπήρξαν «από αντιπάλους του μνημονίου που ξαφνικά έγιναν θιασώτες του, από τα ΜΜΕ, τους πάσης φύσεως ενδιαφερόμενους», αλλά και από «ένα μέρος της Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ».
Για την απόφαση για το μνημόνιο, γίνεται αναφορά στα «βαρύτατα συμπτώματα κρίσης» της Ελλάδας, δηλαδή την αδυναμία χρηματοδότησης της χώρας και την επίθεση των αγορών που εκδηλώθηκε τον Φεβρουάριο του 2010. Επίσης τονίζεται ότι «ούτε από τη Ρωσία ούτε από τις αραβικές χώρες ούτε από οπουδήποτε αλλού υπήρχε καμία δυνατότητα».
Επίσης, υπογραμμίζεται πως αν η Ελλάδα είχε στηριχτεί μέσω της αγοράς ομολόγων από τη δευτερογενή αγορά, θα είχε αποφύγει την προσφυγή στον μηχανισμό στήριξης. Διαψεύδεται ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες «ξεφορτώθηκαν» ελληνικά ομόλογα, πλην ενός μικρού ποσοστού και δεν παραλείπεται η αναφορά «στην κυριαρχία των συντηρητικών δυνάμεων στα ευρωπαϊκά όργανα, οι οποίες έκαναν τις συγκεκριμένες επιλογές».
Σχετικά με τη συμμετοχή του ΔΝΤ, αναφέρεται ότι δεν ήταν επιλογή η μονομερής προσφυγή σε αυτό, καθώς δεν μπορούσε να καλύψει παρά ένα πολύ μικρό μέρος των ελληνικών αναγκών, αλλά ήταν μια πιθανή διέξοδος αν η χώρα δεν έβρισκε άλλη λύση.
Η δυνατότητα αυτή, υποστηρίζεται «λειτούργησε ως “μοχλός πίεσης” αν όχι “σχεδόν εκβιαστικά” προς τους εταίρους, οι οποίοι, τελικά, αποφάσισαν να συγκροτήσουν τον μηχανισμό στήριξης». Σημειώνεται ότι «η παρουσία του ΔΝΤ στην ΕΕ προϋπήρχε της συμφωνίας για βοήθεια προς την Ελλάδα, καθώς η Γερμανία δεν εμπιστεύονταν τις υπηρεσίες της Κομισιόν».
Αναφορά γίνεται και στο ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του χρέους, εκείνη την περίοδο, για το οποίο τονίζεται ότι δεν υπήρχε δυνατότητα να γίνει, καθώς οι εταίροι δεν ήταν έτοιμοι να δεχτούν κάτι τέτοιο, ενώ μια παρόμοια μονομερής απόφαση θα οδηγούσε τη χώρα σε βίαιη χρεοκοπία. Γίνεται, μάλιστα, αναφορά σε δήλωση του κ. Σαμαρά, τον Μάρτιο του 2011, ο οποίος ήταν κατηγορηματικά αντίθετος, ένα χρόνο αργότερα, σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Οι δυνατότητες της Ελλάδας, πριν ενταχθεί στο μνημόνιο, αναφέρεται, ήταν «είτε βίαιη χρεοκοπία είτε χρηματοδότηση μέσω συμφωνίας με τους εταίρους, όπως και έγινε».
Το κείμενο σημειώνει επίσης ότι, τον Μάιο του 2010 «έληγε ομόλογο 8,5 δισ. ευρώ και δεν υπήρχε άλλη δυνατότητα αποπληρωμής του. Το ομόλογο αυτό αποπληρώθηκε στις 18 Μαΐου, μια μέρα πριν τη λήξη του κι αφού προηγουμένως είχε, εσπευσμένα, συμφωνηθεί η δημιουργία του μηχανισμού στήριξης».
Η εκκρεμότητα σχετικά με το ομόλογο των 8,5 δισ.ευρώ, όπως αναφέρει ο κ. Ελενόπουλος, «δεν έδινε κανένα, απολύτως, περιθώριο είτε για διεξαγωγή εκλογών ή δημοψηφίσματος».