Με την ευκαιρία της έγκριση του ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΟΡΟΣΕΙΡΑΣ ΡΟΔΟΠΗΣ και την προκήρυξη του αντίστοιχου προγράμματος ΕΣΠΑ που θα το υλοποιήσει, ο περιφερειακός σύμβουλος της Οικολογίας Αλληλεγγύης Θανάσης Μακρής κατήγγελλε ότι το πρόγραμμα είναι πρόχειρο και αποσπασματικό, με πολύ μικρή σχέση με τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα εν γένει.
Είναι ενδεικτικό ότι δεν συμμετείχαν στη διαβούλευση και προετοιμασία του στρατηγικού σχεδιασμού πλήθος δημόσιοι και μη κυβερνητική φορείς, κρίσιμοι για την υποστήριξη της βιωσιμότητας (ενδεικτικά αναφέρουμε τους κάτωθι):
- Φορέας Διαχείρισης Οροσειράς Ροδόπης,
- Διεύθυνση Υδάτων Περιφέρειας Α.Μ.-Θ,
- Ένωση Ξενοδόχων Θράκης (Παράρτημα Ξάνθης),
- Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας-Παράρτημα Ανατολικής Μακεδονίας,
- Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδας-Παράρτημα Ανατολικής Μακ.,
- Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας-Θράκης,
- Διεύθυνση Σχεδιασμού και Ανάπτυξης Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης,
- Διεύθυνση Αναδασώσεων Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης,
- Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης,
- Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής,
- Διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού,
- Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Π.Ε. Ξάνθης,
- Οικολογική Κίνηση Δράμας,
- Εφορεία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης (Ξάνθη)
H Οικολογία Αλληλεγγύη πιστεύει ότι η μη συμμετοχή των φορέων αυτών, που από το αποτέλεσμα φαίνεται ότι οφείλεται σε αδυναμία ή απροθυμία του εργολάβου του έργου να συνεργαστεί μαζί τους, είναι ένας από τους βασικότερους λόγους της αποτυχίας του ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΟΡΟΣΕΙΡΑΣ ΡΟΔΟΠΗΣ.
Ο περιφερειακός σύμβουλος Θανάσης Μακρής υπογραμμίζει ότι τα περισσότερα έργα που προτείνονται είναι αποσπασματικά, δε βάζουν προϋποθέσεις για την παραγωγική διέξοδο του τόπου, ούτε για την αλλαγή του έως τώρα παραγωγικού και κοινωνικού σχεδιασμού που να προσανατολίζεται στη βιωσιμότητα. Δεν προβλέπεται καμία δράση ή έργο με πολλαπλασιαστικό χαρακτήρα ή με ρόλο μοχλού που να μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα της υψηλής ανεργίας στην περιοχή. Ειδικότερα, και με τη σημαντική συμβολή του πολιτικού επιστήμονα κ. Βράβα Ιωακείμ, σημειώνουμε τα εξής:
- Δεν προβλέπεται κανένα έργο Ανανεώσιμης Μορφής Ενέργειας ούτε ο στρατηγικός σχεδιασμός για ενεργειακή αυτονομία/ αυτάρκεια των οικισμών αλλά και ευρύτερων οικιστικών ενοτήτων του χώρου αναφοράς της Οροσειράς της Ροδόπης.
- Δεν υπάρχουν έργα αγροτικής ανάπτυξης ούτε σχετικός στρατηγικός σχεδιασμός που να στρέφει τον πρωτογενή τομέα από φθίνουσες καλλιέργειες, όπως ο καπνός, στις καλλιέργειες αρωματικών φυτών, βοτάνων, λουλουδιών και άλλων δυναμικών τοπικών καλλιεργειών. Η βιοκαλλιέργεια, την οποία αναγνωρίζει το σχέδιο ως έναν από τους σημαντικότερους πυλώνες της βιώσιμης ανάπτυξης, αλλά στην πράξη δεν υποστηρίζει, μαζί με την χρήση παραδοσιακών σπόρων και καλλιέργεια τοπικών ποικιλιών μπορούν να δώσουν συγκριτικό πλεονέκτημα. Στην κατεύθυνση αυτή θα μπορούσε να αξιοποιηθεί παραγωγικά και το γεγονός ότι την περιοχή έχει ως έδρα η Εναλλακτική Κοινότητα ΠΕΛΙΤΙ (που προστατεύει και διαδίδει παραδοσιακούς τοπικούς σπόρους), η οποία άλλωστε έχει αναγνωρισμένη- σε ποιότητα και ποσότητα -πανελλαδική εμβέλεια.
- Δεν υπάρχουν έργα ή σχεδιασμός που να σχετίζονται με τον ποδηλατικό τουρισμό αλλά και την καθημερινή χρήση του ποδαλάτου στην μετακίνηση. Ταυτόχρονα ο συρρικνούμενος σιδηρόδρομος που διασχίζει μέρος του χώρου αναφοράς μένει χωρίς σχεδιασμό ή έργα αναζωογόνησής του. Δυστυχώς για την καθημερινή μετακίνηση και προσβασιμότητα προκρίνεται και ενισχύεται αποκλειστικά το ιδιωτικό αυτοκίνητο με τα έργα οδοποιίας να κυριαρχούν.
- Η έλλειψη χωροταξικού σχεδίου στην υποπεριοχή Β αποτελεί σημαντικότατο πρόβλημα- όντας ανασταλτικός παράγοντας- τόσο στο στρατηγικό προγραμματισμό όσο και στη δημιουργία υποδομών αλλά και στη διαμόρφωση της συνείδησης στην τοπική κοινωνία για το αναπτυξιακό πρότυπο και επιλογές βιώσιμης ανάπτυξης.
- Δεν υπάρχουν έργα ή σχεδιασμός σε σχέση με το θερμαλισμό (θερμές πηγές), ενώ μπορεί να αποτελέσει σημαντικό πόλο έλξης επισκεπτών στην περιοχή.
- Δεν υπάρχουν έργα ή σχεδιασμός που να σχετίζονται με την αξιοποίηση του μοναστηριακού πλούτου στο Παπίκιο Όρος
- Ενώ στο Δυτικό κομμάτι υπάρχουν δεκάδες λατομεία μαρμάρου που είναι μία από τις βασικότερες απειλές για τη βιωσιμότητα ούτε καν αναφέρονται ως δραστηριότητα στην περιοχή δείχνοντας την προχειρότητα με την οποία συντάχτηκε το ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΒΙΩΣΙΜΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΟΡΟΣΕΙΡΑΣ ΡΟΔΟΠΗΣ.
- Δεν περιλαμβάνεται σχεδιασμός ή έργα που να σχετίζονται με την δασοπροστασία του τεράστιου αυτού δασικού οικοσυστήματος.
Η Οικολογία Αλληλεγγύη έχει να κάνει και συγκεκριμένες παρατηρήσεις τόσο για τα έργα που έχουν επιλεγεί όσο και για τα μοντέλα κατασκευής που έχουν επικρατήσει από τα εργολαβικά συμφέροντα καθιστώντας τα έργα κάθε άλλο παρά συμβατά με τη βιωσιμότητα. Για παράδειγμα :
- Στο βιολογικό καθαρισμό Μύκης ενώ θα έπρεπε να επιλεγεί, με περιβαλλοντικά και οικονομικά κριτήρια η πολύ οικονομική φυσική μέθοδος με υδροχαρή φυτά επιλέγεται η «συμβατική» με τους τόνους του μπετόν και τη μεγάλη επέμβαση στο περιβάλλον.
- Στα κλειστά αθλητικά κέντρα αλλά και τα υπόλοιπα κτήρια, όπως το πολιτιστικό κέντρο Παρανεστίου, δεν προβλέπεται ο βιοκλιματικός σχεδιασμός με την κατάλληλη θερμική θωράκιση, ούτε υπάρχει πρόβλεψη για ενεργειακή αυτονομία.
- Στην κατασκευή μεταλλικής πεζογέφυρας στον οικισμό Σμίνθης δεν φαίνεται να έχει προβλεφθεί η ι προσπελασιμότητα από ποδήλατα, καροτσάκια και αναπηρικά αμαξίδια.
- Στη διευθέτηση των χειμάρρων Έχινου και Περιθωρίου, στην ανάπλαση της δυτικής όχθης Κάλχαντος, στην πλατεία Άνω Καρυόφυτου, στην κατασκευή του πολιτιστικού κέντρου Παρανεστίου φοβόμαστε ότι θα χρησιμοποιηθεί ως βασικό υλικό το «παραδοσιακό» υλικό του μπετόν που είναι ξένο με το περιβάλλον, έχει μικρό χρόνο ζωής και είναι προβληματικό στη διαχείριση του ως απόβλητο κατασκευών (μπάζο) .
Καταλήγοντας, ο Περιφερειακός Σύμβουλος Θανάσης Μακρής δήλωσε ότι: «Ενώ υπάρχουν τα Ευρωπαϊκά Χρήματα και υπήρξε η δυνατότητα του σχεδιασμού για να πετύχουμε τη βιώσιμη ευημερία των κατοίκων της Οροσειράς της Ροδόπης, το σχέδιο που εγκρίθηκε στο Περιφερειακό Συμβούλιο την υπονομεύει και μια ακόμα φορά εξαντλείται σε μικροέργα που προσδοκούν ότι θα φέρουν ψήφους».
