Πάνω από 100 εκατ. ευρώ έχουν διατεθεί «μέσα σε ένα νεφελώδες, θολό και αδιαφανές τοπίο» για επιχορηγήσεις σε Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, ενώ το ποσό αυτό εκτιμάται ότι είναι κατά πολύ μεγαλύτερο.
Αυτό είναι το γενικό συμπέρασμα της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής που «προσπάθησε», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος Θανάσης Τσούρας, «να ασχοληθεί με το χώρο των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων» και κατέγραψε στο πόρισμά της συγκεκριμένες προτάσεις, τις οποίες θα κοινοποιήσει τόσο προς τον πρωθυπουργό όσο και την κυβέρνηση.
Η Επιτροπή κάνει λόγο για «ΜΚΟ δύο ταχυτήτων», για «διαπιστώσεις περί θολού και μη επαρκώς χαρτογραφημένου τοπίου δράσης και λειτουργίας τους», αλλά και για «περιπτώσεις χρηματοδοτήσεων με αμφισβητούμενη ή ακόμα και ελάχιστη δράση».
Παράλληλα, τονίζει την ανάγκη άμεσης νομοθετικής παρέμβασης πάνω σε τρεις άξονες.
- Διαμόρφωση σαφούς ενιαίου νομοθετικού πλαισίου για τη λειτουργία των ΜΚΟ.
- Επικαιροποίηση ενιαίου εθνικού δεσμευτικού μητρώου και
- Δημιουργία ευέλικτου τακτικού μηχανισμού ελέγχου των οικονομικών τους στοιχείων.
Όπως τονίζεται στο πόρισμα της Επιτροπής, το τοπίο δράσης και λειτουργίας των ΜΚΟ παραμένει εδώ και δεκαετίες νεφελώδες, με απουσία ενιαίου και σαφούς θεσμικού πλαισίου, αδυναμία πλήρους χαρτογράφησής τους και ανεπάρκεια συντονισμένου ελέγχου των χρηματοδοτήσεών τους.
Είναι ενδεικτικό, ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν αποσταλεί στην Επιτροπή, μόνο δύο υπουργεία (Εξωτερικών και Υγείας), τηρούν ένα είδος Μητρώου ΜΚΟ με τις οποίες κατά καιρούς συνεργάζονται και χρηματοδοτούν, και ένα μόνο υπουργείο (Προστασίας του Πολίτη), τηρεί ένα είδος μητρώου εθελοντικών οργανώσεων, ενώ η συντριπτική των υπουργείων τηρεί απλούς καταλόγους εγγεγραμμένων ΜΚΟ, οι οποίοι, όμως, παρουσιάζουν έντονα προβλήματα, είτε γιατί είναι ελλιπείς, είτε γιατί συχνά περιλαμβάνουν διαφορετικές και τελείως ανομοιογενείς μεταξύ τους οργανώσεις”, αναφέρει χαρακτηριστικά στο πόρισμά της η Επιτροπή και προσθέτει:
«Απόρροια του φαινομένου αυτού είναι η επιχορήγηση εκατοντάδων ΜΚΟ, χωρίς να είναι σαφές με ποιες διαδικασίες και ποια κριτήρια λαμβάνονται οι σχετικές αποφάσεις χρηματοδότησης, με ποιο μηχανισμό ελέγχεται το είδος της χρηματοδότησης και ο τρόπος διαχείρισης των διατιθέμενων σε αυτές κονδυλίων.»
Τέλος, αναφορικά με το ύψος των κατά καιρούς χρηματοδοτήσεών τους, η Επιτροπή υπογραμμίζει ότι «σύμφωνα με τα στοιχεία των υπουργείων που της έχουν αποσταλεί το ποσό ξεπερνά τα 100.000.000 ευρώ», προσθέτοντας ωστόσο ότι, «στην πραγματικότητα είναι κατά πολύ μεγαλύτερο, καθώς αφενός το υλικό είναι εξαιρετικά ανομοιογενές και αποσπασματικό, αφετέρου τα υπουργεία θεωρώντας ότι οι φορείς που χρηματοδότησαν δεν συνιστούν ΜΚΟ δεν τις συμπεριέλαβαν στα έγγραφα τους».
