Την ώρα που εντείνεται η σύγκρουση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων με τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης σχετικά με τη συμμετοχή των ιδιωτών πιστωτών στο νέο πακέτο στήριξης της Ελλάδας, οι τράπεζες εξετάζουν ορισμένες αλλαγές σε σχέση με την γαλλική πρόταση, κυρίως σε ό,τι αφορά το επιτόκιο των νέων ομολόγων και το ποσοστό των κεφαλαίων που θα επανεπενδυθεί σε 30ετή ελληνικά ομόλογα.
Η πρόταση την οποία επεξεργάστηκε η ένωση γαλλικών τραπεζών έχει δύο σκέλη:
1) Η πρώτη αφορά στην επανεπένδυση του 90% ή του 100% των ομολόγων που λήγουν έως τον Ιούνιο του 2014, με αγορά νέων ελληνικών τίτλων, 5ετούς χρονικής διάρκειας και επιτόκιο (κουπόνι) 5,5%.
2) Η δεύτερη, η οποία είναι αυτή που προτιμούν οι τράπεζες, προβλέπει ότι από τα ομόλογα που λήγουν από τον Ιούλιο του 2011 έως τον Ιούνιο του 2014 οι επενδυτές θα λαμβάνουν πίσω (όταν λήγει κάθε ξεχωριστό ομόλογο) το 30% του ποσού.
Το υπόλοιπο 70% θα -επαν- επενδύεται σε ένα όχημα ειδικού σκοπού (Special Purpose Vehicle) το οποίο με τη σειρά του θα αγοράσει με το 50% νέα ελληνικά κρατικά ομόλογα, 30τούς διάρκειας, και με το υπόλοιπο 20% ένα 30ετές ομόλογο μηδενικού επιτοκίου με την υψηλότερη πιστοληπτική διαβάθμιση «ΑΑΑ», το οποίο θα είναι η εγγύηση («ασφαλιστικό κεφάλαιο») για τους επενδυτές, σε περίπτωση που το Ελληνικό Δημόσιο οδηγηθεί στο μέλλον σε στάση πληρωμών.
Δηλαδή, από τα 100 εκατομμύρια κρατικών ομολόγων που λήγουν έως τα μέσα του 2014, οι ιδιώτες πιστωτές κρατούν στην τσέπη τα 30 εκατομμύρια και με τα υπόλοιπα 20 αγοράζουν το ομόλογο μηδενικού επιτοκίου και με τα 50 τα 30ετή ελληνικά ομόλογα. Δηλαδή, στα χέρια του Ελληνικού Δημοσίου παραμένουν τα 50 εκατομμύρια από τα 100 που έχει αποπληρώσει τους δανειστές του.
Η γαλλική πρόταση προέβλεπε επιτόκιο 5,5% συν προσαύξηση έως 2,5% ανάλογα με το ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Συνεπώς, το επιτόκιο με το οποίο η Ελλάδα θα δανεισθεί για 30 χρόνια μπορεί να ανέλθει έως το 8%, ενώ σε πραγματικούς όρους το επιτόκιο αυτό είναι υψηλότερο (ίσως και διψήφιο), καθώς το Δημόσιο πρέπει να πληρώσει ετήσιο επιτόκιο (κουπόνι) για τα 70 εκατ. ευρώ, ενώ στα χέρια του έχει μόνο τα 50 εκατομμύρια.
Αλλαγές στο επιτόκιο
Καθώς το μέσο κουπόνι για τα ελληνικά ομόλογα που λήγουν ώς το τέλος του 2014 είναι 4,57% κατά μέσο όρο, η γαλλική πρόταση δέχθηκε σφοδρή κριτική ότι ουσιαστικά δεν βοηθά την Ελλάδα, καθώς το κόστος εξυπηρέτησης (τόκοι) του χρέους θα είναι υψηλότερο τόσο σε σχέση με το υφιστάμενο χρέος λήξεως 2011-2014 όσο και με τα δάνεια από τον μηχανισμό στήριξης ΕΕ-ΔΝΤ (κοντά στο 5%).
Έστι, λοιπόν, η εναλλκτική πρόταση που συζητείται, σύμφωνα με πηγές που επικαλούνται οι Financial Times, προβλέπει διαφορετικό τρόπο υπολογισμού του επιτοκίου:
Συγκεκριμένα, προτείνεται να επιβληθεί το 3μηνο διατραπεζικό επιτόκιο του ευρώ (3-month Euribor), συν ένα περιθώριο 1,7% συν προσαύξηση έως 2,5% με βάση την πορεία του ελληνικού πληθωρισμού.
Το 3μηνο Euribor, το οποίο είναι κυμαινόμενο και συνδέεται με την πορεία του βασικού επιτοκίου της ΕΚΤ, διαμορφώθηκε σήμερα στο 1,568%. Συνεπώς, με τη νέα εκδοχή το επιτόκιο μπορεί να ανέλθει έως το 5,768%, με βάση τα σημερινά επιτόκια της ΕΚΤ (1,25%). Καθώς η ΕΚΤ θα αυξήσει την προσεχή Πέμπτη το βασικό της επιτόκιο κατά 0,25% σε 1,50%, ανάλογα θα αυξηθεί και το Euribor και συνεπώς το τελικό κόστος του δανείου.
Σημειώνεται ότι οι περισσότεροι αναλυτές βλέπουν το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ στο 2% έως τις αρχές του 2012. Σε μία τέτοια περίπτωση, το επιτόκιο των 30ετών ομολόγων θα μπορούσε να αυξηθεί στο 6,7% περίπου.
Σε ό,τι αφορά ειδικότερα την προσαύξηση του 2,5% με βάση την πορεία του δείκτη τιμών καταναλωτή, δεν θεωρείται ιδιαίτερα ευνοϊκή, δεδομένου του υψηλού πληθωρισμού στη χώρα μας.
Σε ό,τι αφορά το ποσοστό των ομολόγων που θα ενταχθούν στο rollover, προτείνεται η αύξηση του ποσού επανεπένδυσης στο 70% του ποσοστού από τα ομόλογα που λήγουν, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος να ενταχθούν σε αυτή τη διαδικασία περίπου 30 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με την αρχική γαλλική πρόταση, υπολογίζεται ότι το σύνολο των ελληνικών κρατικών ομολόγων που λήγουν ώς τα μέσα του 2014 είναι 85,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 25 ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και σε άλλες κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης.
Οι γαλλικές τράπεζες εκτιμούν ότι το 80% των κατόχων ελληνικών ομολόγων, αξίας 60,5 δισ. ευρώ, θα συμμετάσχουν στο σχέδιο.
Δεν είναι σαφές ακόμα τι προτείνεται σχετικά με την πρόταση για επανεπένδυση του 20% σε ομόλογα μηδενικού επιτοκίου, τα οποία θα είναι η εγγύηση για τους πιστωτές που θα συμμετάσχουν.
Αν δηλαδή οι επενδυτές αγοράσουν με τα 70 εκατομμύρια νέα ελληνικά 30ετή ομόλογα και στη συνέχεια το Ελληνικό Δημόσιο θα πρέπει να τοποθετήσει τα 20 εκατομμύρια για την αγορά του ομολόγου μηδενικού επιτοκίου ή αν συμβεί κάτι άλλο, όπως για παράδειγμα να μειωθεί το ποσοστό του ποσού που θα αποπληρωθεί κανονικά στη λήξη του (τα 30 εκατομμύρια) ή το λιγότερο πιθανό- να εγκαταλειφθεί η σκέψη για το ασφαλιστικό κεφάλαιο.
