Θετική ανατροπή υπέρ των δανειοληπτών, στα νομολογιακά δεδομένα των υποθέσεων του νόμου Κατσέλη, που πρόκειται να εκδικαστούν κατά χιλιάδες τα επόμενα χρόνια, μέσω της διαδικασίας επίσπευσης των δικασίμων, φέρνει η υπ’ αριθμ. 59/2021 απόφαση του Δ’ Πολιτικού Τμήματος του Αρείου Πάγου.
Σύμφωνα με αυτήν, επιβεβαιώνεται νομολογιακά από το αναιρετικό δικαστήριο ότι για την υπαγωγή στον νόμο και την προστασία ενός δανειολήπτη, το βάρος απόδειξης για την ύπαρξη δόλου φέρει ο πιστωτής-τράπεζα, που όμως πλέον πρέπει με σαφήνεια και ορισμένα να αποτυπώσει τα περιστατικά που διαμορφώνουν τη δόλια συμπεριφορά του δανειολήπτη και όχι αόριστα απλά να αναφέρεται στην έννοια του δόλου, όπως σωρηδόν γίνεται στις μέχρι τώρα προβαλλόμενες ενστάσεις που διατυπώνονται στα δικαστήρια του Ν. 3869/2010 (κατά κόσμον Κατσέλη). Μάλιστα η ένσταση δόλου αποτελεί την πλέον συχνή αιτία απορριπτικών αποφάσεων κατά των δανειοληπτών είτε σε πρώτο είτε σε δεύτερο βαθμό.
«Παγιώνει νομολογιακά το περιβάλλον προς όφελος των δανειοληπτών»
Όπως σημειώνει η δικηγόρος Νεφέλη Ελπίδα Σωτηρόπουλου, που εξειδικεύεται σε υποθέσεις δανειοληπτών και αναγκαστικής εκτέλεσης: «Η εξαιρετική σημασία της απόφασης 59/2021 του Αρείου Πάγου ως προς την ερμηνευτική προσέγγιση του δόλου, διαμορφώνει και παγιώνει νομολογιακά το περιβάλλον προς όφελος των δανειοληπτών, καθώς θεωρεί κρίσιμο το περιεχόμενο του δόλου, δηλαδή τα ποιοτικά του χαρακτηριστικά και τις ειδικότερες παραμέτρους ουσίας βάσει των οποίων στοιχειοθετείται και όχι τόσο ο χρόνος που αυτός εκδηλώθηκε, τόσο κατά την ανάληψη των οφειλών, όσο και κατά τη στιγμή παύσης των πληρωμών του δανειολήπτη. Aποσυνδέει σημαντικά την αντικειμενική στοιχειοθέτηση του δόλου για τυχόν μεταβιβάσεις που έχουν σημειωθεί εντός της τελευταίας τριετίας από την υποβολή της αίτησης υπαγωγής, αναφέροντας πως είναι κρίσιμο όχι το πότε μεταβιβάστηκε το περιουσιακό στοιχείο αλλά το τί περιουσιακό στοιχείο ήταν αυτό, ποιας αξίας, τι θα είχε να εισφέρει η αξία του στην απαίτηση του αντίδικου πιστωτή, δηλαδή η κρισιμότητα επικεντρώνεται στην ουσία της μεταβιβάσιμης αξίας και όχι τόσο στο χρονικό σημείο που σημειώθηκε αυτή».
Κατά συνέπεια, κατά το σκεπτικό της απόφασης 59/2021 ΑΠ, η μεταβίβαση περιουσιακών στοιχείων, εντός της κρίσιμης τριετίας πριν την υποβολή του αιτήματος υπαγωγής στον νόμο, ΔΕΝ συνιστά από μόνη της έρεισμα για στοιχειοθέτηση της ένστασης δόλου.
Φρένο στη μαζική απόρριψη αιτήσεων υπαγωγής
Όπως περαιτέρω σημειώνει η κυρία Σωτηροπούλου: «Η απόφαση του ΑΠ έρχεται ουσιαστικά να βάλει φρένο στην μέχρι τώρα “εύκολη” τακτική της νομολογίας με την άκριτη μαζική απόρριψη αιτήσεων υπαγωγής στο νόμο Κατσέλη με έρεισμα την ένσταση δόλου, αόριστα προβαλλόμενη από την πλευρά των πιστωτών, στις πλείστες των περιπτώσεων, χωρίς ειδικότερη αιτιολογία και χωρίς να υπάρχει επί της ουσίας έκθεση των ειδικότερων παραμέτρων που στοιχειοθετείται.
Συγκεκριμένα η απόφαση κρίνει υπέρ του οφειλέτη για παραβίαση κανόνα ουσιαστικού δικαίου από το δευτεροβάθμιο Δικαστήριο το οποίο έκρινε εσφαλμένα λαμβάνοντας υπόψη λιγότερα στοιχεία αλλά και έκανε αποδεκτή μη ορισμένη ένσταση.
Μάλιστα την αίτηση αναιρέσεως άσκησε στην εν λόγω περίπτωση οφειλέτης, σε αντίθεση με τις περισσότερες αποφάσεις που είχαν εκδοθεί από τον ΑΠ μέχρι τώρα, οι οποίες αφορούσαν αιτήσεις αναιρέσεως που είχαν ασκηθεί από τους πιστωτές-τράπεζες.
Η σημασία της εν λόγω απόφασης είναι εξαιρετικά σημαντική αναφορικά με τις υποθέσεις χιλιάδων δανειοληπτών που εκκρεμούν προς εκδίκαση είτε ενώπιον των πρωτοβάθμιων και δευτεροβάθμιων δικαστηρίων της χώρας, είτε εκκρεμούν να κριθούν αναιρετικά ενώπιον του ανώτατου πολιτικού δικαστηρίου, καθώς δείχνει μια σαφή διάθεση από την πλευρά του Α.Π. για πρώτη φορά να θέσει τα νομολογιακά εκείνα αναχώματα, ώστε να προστατεύσει χιλιάδες δανειολήπτες από τη λαιμητόμο των πλειστηριασμών που επίκεινται μέσα στο δεύτερο εξάμηνο του 2021».
Πηγή: imerisia.gr
