Αύξηση παρουσιάζουν οι τραυματισμοί κατά τη διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων, παρά την πεποίθηση ότι η πανδημία και το lockdown που έχει επιβληθεί σε πολλές χώρες του κόσμου θα τους περιόριζε. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι άνθρωποι ασκούνται μόνοι τους στο σπίτι ή σε εξωτερικούς χώρους, χωρίς την καθοδήγηση και την επίβλεψη των γυμναστών ή των προπονητών τους, με αποτέλεσμα οι ασκήσεις να γίνονται λανθασμένα και να οδηγούν σε τραυματισμούς.
«Η ποδηλασία και το τρέξιμο στο δρόμο έχει γίνει ο αγαπημένος τρόπος άσκησης για μικρούς και μεγάλους τους τελευταίους μήνες, εξαιτίας της κοινωνικής αποστασιοποίησης που έχουμε κληθεί να εφαρμόσουμε ως μέτρο προστασίας από τον νέο κορωνοϊό. Ωστόσο, παγκοσμίως, οι τραυματισμοί στον αστράγαλο (από διαστρέμματα έως κατάγματα) είναι συχνότεροι τους τελευταίους μήνες, τόσο στα παιδιά όσο και στους ενήλικες, όπως και οι τραυματισμοί στον καρπό και στον αγκώνα από τις πτώσεις που προκύπτουν», μας εξηγεί ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός Dr Δημήτρης Τριανταφυλλόπουλος, Διευθυντής Ορθοπαιδικής Κλινικής και Διευθυντής του Τμήματος Αναίμακτης-Μη Μεταγγιστικής Ορθοπαιδικής Χειρουργικής του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, Κλινική Περιστερίου.
«Πολλοί έχουν προμηθευτεί όργανα γυμναστικής και έχουν μετατρέψει το σαλόνι τους σε ένα μικρό γυμναστήριο, χωρίς, όμως, να υπάρχουν προδιαγραφές σταθερότητας και ασφάλειας που παρέχουν οι επαγγελματικοί χώροι άσκησης. Εξαιτίας δε της απουσίας επίβλεψης, οι ασκούμενοι κινδυνεύουν από ρήξεις δικέφαλων, τρικέφαλων και τετρακέφαλων, πρόσθιων και οπίσθιων χιαστών, στροφικού πετάλου του ώμου και πολλούς άλλους τραυματισμούς. Επίσης, δεν είναι λίγοι εκείνοι που ασκούνται παρακολουθώντας προγράμματα γυμναστικής στο διαδίκτυο ή κάνοντας ασκήσεις που συστήνουν διάφορα άτομα, τα οποία ενδεχομένως να μην έχουν τα επαγγελματικά προσόντα για να προτείνουν σωματική άσκηση», προσθέτει.
Μια διαδικτυακή έρευνα αποκάλυψε το είδος της άσκησης στο σπίτι που προτιμάται αυτούς τους μήνες και τα χαρακτηριστικά των μυοσκελετικών τραυματισμών που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια του lockdown. Διαπιστώθηκε ότι το 77% των 1902 ατόμων που συμμετείχαν ήταν κάτω των 45 ετών και ότι το 35% ασκούνταν περισσότερο από το συνηθισμένο.
Το 61% γυμναζόταν από μόνο του και το 39% παρακολουθώντας εφαρμογές στο διαδίκτυο. Το 45% έκανε ασκήσεις διαλειμματικής άσκησης υψηλής έντασης, όπως CrossFit, το 30% βάρη, το 14% γιόγκα/πιλάτες και το 11% περπάτημα. Το 12% ανέφερε μυοσκελετικό τραυματισμό. Το 50% αυτών ήταν μυϊκοί τραυματισμοί, το 25% τραυματισμοί στο γόνατο, το 16% τενοντοπάθειες και το 9% διαστρέμματα. Το 5% των τραυματιών χρειάστηκε χειρουργική θεραπεία.
«Είναι πιθανό ένα υψηλό ποσοστό να εκτέλεσε τις ασκήσεις τυχαία, χωρίς τη σωστή σειρά, και πιέζοντας πολύ τον εαυτό τους να ξεπεράσει τα όριά του. Όμως, με αυτόν τον τρόπο οι ασκήσεις όχι μόνο είναι αναποτελεσματικές, αλλά και επικίνδυνες αφού μπορεί να οδηγήσουν σε τραυματισμούς. Κάποιοι από αυτούς μπορούν να αντιμετωπιστούν στο σπίτι, ενώ άλλοι απαιτούν ιατρική περίθαλψη», επισημαίνει ο Dr Τριανταφυλλόπουλος και εξηγεί ότι κύριο μέλημα του ασκούμενου θα πρέπει να είναι ο τυχόν μικροτραυματισμός να μην εξελιχθεί σε έναν μεγαλύτερο τραυματισμό, ο οποίος θα είναι πιο επώδυνος και πιο δύσκολος να θεραπευτεί.
Ειδικότερα, τα διαστρέμματα μπορεί να φαίνονται ήσσονος σημασίας, αλλά εάν δεν θεραπευτούν έγκυρα και έγκαιρα μπορεί να προκαλέσουν δια βίου αστάθεια, αδυναμία και πόνο. Ένα εξάρθρημα (ακόμα κι αν δεν είναι το πρώτο) θα πρέπει να εξεταστεί από έναν ειδικό, καθώς μπορεί να υπάρχει βλάβη στο συνδετικό ιστό.
Όλοι οι τραυματισμοί στο γόνατο είναι απαραίτητο να αντιμετωπίζονται γρήγορα, επειδή ο πόνος σε αυτήν την άρθρωση είναι ένδειξη προβλήματος. Συμπτώματα που θα πρέπει να θορυβήσουν τον ασκούμενο είναι η ξαφνική αδυναμία πλήρους έκτασης του γόνατος, η παρουσία οιδήματος ή ο περιορισμός του εύρους κίνησης.
Η παρουσία πόνου μετά από έναν ήχο ή αίσθηση απότομου σπασίματος ίσως είναι αποτέλεσμα ρήξης συνδέσμων του γόνατος, οπότε μπορεί να απαιτηθεί άμεση χειρουργική επέμβαση, αφού η καθυστέρηση μειώνει τις πιθανότητες επιτυχίας.
Ο πόνος και ο περιορισμός των κινήσεων στην άρθρωση του ώμου, ακόμα και σε ηρεμία ή κατά τον ύπνο, αποτελούν ενδείξεις ρήξης στροφικού πετάλου, η οποία μπορεί να αντιμετωπιστεί συντηρητικά ή με την τοποθέτηση υπακρωμιακού αποστάτη, δηλαδή ενός μπαλονιού ανάμεσα στο ακρώμιο και την κεφαλή του βραχιονίου. Οποιοδήποτε μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα μπορεί να είναι ένδειξη νευρικής βλάβης και όσο πιο γρήγορα αντιμετωπιστεί τόσο το καλύτερο. Εξυπακούεται ότι κάθε τραυματισμός στο κεφάλι χρειάζεται άμεση εξέταση.
«Η “απειλή” ενός πιθανού τραυματισμού, δεν πρέπει, φυσικά, να αποθαρρύνει τους ανθρώπους να γυμνάζονται, έστω και μόνοι, για όσο διαρκέσουν τα μέτρα για τον περιορισμό της εξάπλωσης του νέου κορωνοϊού. Αυτό που θα πρέπει να κάνουν είναι να μην ξεχνούν την προθέρμανση, να μην πιέζουν τον εαυτό τους υπερβολικά, να ακολουθούν όλους τους κανόνες ασφαλείας και να εμπιστεύονται μόνο συμβουλές επαγγελματιών γυμναστών», καταλήγει ο Dr Δημήτρης Τριανταφυλλόπουλος.