Απολογισμό της θητείας του και του έργου του σε έντονο ύφος με σφοδρές επιθέσεις στην Νέα Δημοκρατία, αλλά και στην «συντηρητική Ευρώπη» έκανε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Γ.Παπανδρέου κατά την ομιλία του στη Βουλή για τον προϋπολογισμό του 2012.
Σε μια προσπάθεια να απαντήσει στις κατηγορίες που έχει δεχθεί κατά καιρούς για καθυστέρηση στη λήψη μέτρων, αλλά και για έλλειψη διαπραγματεύσεων με την Ευρώπη είπε χαρακτηριστικά «δεν άργησα να πάρω μέτρα, απλώς δεν ήθελα να πάρω τα μέτρα που πρότειναν», και αρχικά τους είχα πείσει για αυτό.
Σκληρή επίθεση στην ΕΕ, και στη Γερμανία ειδικά, εξαπέλυσε λέγοντας σήμερα αποδεικνύεται ότι «η συντηρητική Ευρώπη απέτυχε».
Τους κατηγόρησε για εμμονή στις πολιτικές λιτότητας χωρίς να μεριμνούν για την ενίσχυση της ανάπτυξης με αποτέλεσμα να βουλιάζουν οι οικονομίες στην ύφεση.
Ωστόσο, τάχθηκε υπέρ της γαλλογερμανικής πρότασης για ενίσχυση της εποπτείας στα κράτη-μέλη της ευρωζώνης λέγοντας χαρακτηριστικά ότι αν υπήρχε σωστή εποπτεία και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί λειτουργούσαν σωστά η Ελλάδα ίσως είχε αποφύγει την κρίση.
Πάντως ο κ. Παπανδρέου στέλνοντας σαφές μήνυμα ενόψει της Συνόδου Κορυφής στις 8 Δεκεμβρίου τόνισε ότι η ενίσχυση της εποπτείας από μόνη της δεν αρκεί για να λύσει το πρόβλημα της κρίσης.
Δεν παραιτήθηκα γιατί απέτυχα, αλλά για να εξασφαλίσω τη συνέχιση της πολιτικής που εφαρμόζαμε με συναίνεση και συνεργασία, είπε μεταξύ άλλων ο Γ.Παπανδρέου, επανέλαβε -κοιτώντας στα έδρανα του ΠΑΣΟΚ- ότι δεν τον ενδιαφέρουν οι καρέκλες, ενώ προειδοποίησε ότι η συνεχής αναφορά σε εκλογές βλάπτει τη χώρα.
Επίσης ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ φρόντισε να υπερασπιστεί την πρότασή του για διεξαγωγή δημοψηφίσματος, επαναλαμβάνοντας τους λόγους που τον οδήγησαν σε αυτή, και αφήνοντας να εννοηθεί ότι δεδομένης της στάσης κυρίως της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης ήταν η μόνη επιλογή που είχε εκείνη τη στιγμή.
Μετά την πρόταση αυτή η κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας «άλλαξε άρδην» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Παπανδρέου και οι μέχρι χθες εχθροί των αποφάσεων της Συνόδου της 26ης-27ης Οκτωβρίου έγιναν οι μεγαλύτεροι υπερασπιστές τους.
«Επί ημερών ΝΔ έχασε η Ελλάδα την αυτονομία της»
Με σκληρή επίθεση στην Νέα Δημοκρατία ξεκίνησε ο Γιώργος Παπανδρέου την ομιλία του, περιγράφοντας την οικονομική κατάσταση που παρέλαβε και τις συνθήκες υπό τις οποίες κλήθηκε να λειτουργήσει η κυβέρνησή του.
Αναφερθείς στις «αποτυχίες που κληρονόμησε» μετά την την αποχώρηση της κυβέρνησης της ΝΔ ο κ. Παπανδρέου μίλησε για απόλυτη αποτυχία στη διαχείριση της οικονομίας και μοντέλο που έπασχε βαριά. Κατηγόρησε την τότε κυβέρνηση ότι εν γνώσει της και συνειδητά δεν «χτύπησε» το πελατειακό κράτος και ότι οδήγησε την οικονομία σε ύφεση.
«Νοιάστηκαν μόνο για το πώς θα μοιράσουν χρήμα. Η ΝΔ τάιζε το έλλειμμα αντί να το μειώσει» τόνισε ο κ. Παπανδρέου.
Αυτή ακριβώς η πλήρης εξάρτηση από τα δανεικά στην οποία οδήγησε τη χώρα η ΝΔ, έγινε η αιτία για να χάσει η χώρα την αυτονομία της, πρόσθεσε.
Η χώρα μπήκε σε κοινοτική επιτήρηση επί κυβερνήσεως Καραμανλή υπενθύμισε ο Γ.Παπανδρέου, έλεγχος που -όπως είπε- χαλάρωσε όταν η κρίση ξέσπασε στην Ευρώπη το 2008.
Μάλιστα, τόνισε, ότι ο ίδιος είχε προειδοποιήσει την Κομισιόν ότι ο προϋπολογισμός της Ελλάδας θα εκτροχιαστεί και -όπως τόνισε- όχι γιατί είχε μυστικές πληροφορίες, αλλά γιατί έβλεπε τον σπάταλο τρόπο με τον οποίο λειτουργούσε η κυβέρνηση της ΝΔ.
Δεν αργήσαμε εμείς να πάρουμε μέτρα όπως μας κατηγορεί σήμερα η ΝΔ. Αυτοί που άργησαν να δράσουν ήταν η κυβέρνηση της ΝΔ που κρατούσε την τύχη της χώρας επί 5,5 χρόνια, είπε ο κ. Παπανδρέου.
«Αυτοί απέκρυψαν την αλήθεια, με αποτέλεσμα η Ελλάδα εκτός από την αυτονομία της να χάσει και την αξιοπιστία της». Για αυτό, πρόσθεσε, σήμερα η χώρα βρίσκεται κάτω από εξονυχιστικούς ελέγχους.
Ωστόσο, συνέχισε ο κ. Παπανδρέου, για εμάς κάθε έλεγχος των οικονομικών στοιχείων είναι ευπρόσδεκτος γιατί πρέπει κάποια στιγμή να πειστούν όλοι για τη διαφάνεια των ελληνικών στοιχείων.
«Η συντηρητική Ευρώπη απέτυχε»
Για μυωπική στάση κατηγόρησε την συντηρητική ηγεσία της Ευρώπης ο Γιώργος Παπανδρέου, η οποία -όπως είπε- ακριβώς λόγω της στάσης της και των αντιλήψεών της δεν έχει καταφέρει να λύσει το πρόβλημα της κρίσης.
Ενόψει της επικείμενης Συνόδου Κορυφής είπε ότι κυρίαρχο θέμα θα είναι η ενίσχυση της εποπτείας των δημοσιονομικών των χωρών της ευρωζώνης, η οποία -όπως τόνισε- χρειάζεται αλλά δεν αρκεί για να αντιμετωπίσει την σοβαρή κρίση χρέους που ταλανίζει την ευρωζώνη.
Προκειμένου να καταδείξει τον τρόπο που λειτουργούν οι ηγεσίες της Ευρώπης ο Γιώργος Παπανδρέου ανέτρεξε στην πρώτη συμμετοχή του ως πρωθυπουργός σε συμβούλιο.
Μου ζήτησαν εξαρχής να πάρω οριζόντια μέτρα (με μειώσεις συντάξεων, μισθών κτλ), τόνισε ο κ. Παπανδρέου και τους απάντησα ότι αν χρειασθεί θα το κάνω.
Προσπάθησα, όμως, να εξηγήσω, πρόσθεσε, ότι τέτοιου είδους μέτρα δεν αντιμετωπίζουν τα διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας στα οποία οφείλονται όλα τα δεινά της. Ζήτησα λοιπόν χρόνο για να αντιμετωπίσουμε ακριβώς αυτά.
Ο κ. Παπανδρέου επανέλαβε την πεποίθησή του ότι χωρίς την αντιμετώπιση της διαφθοράς και της αδιαφάνειας λεφτά δεν θα υπάρξουν. «Αυτό εννοούσα όταν έλεγα ότι λεφτά υπάρχουν», αλλά δεν μπορούμε να τα εκμεταλλευτούμε, είπε χαρακτηριστικά επαναλαμβάνοντας τη φράση που μετεκλογικά του «στοίχισε» ακριβά.
Δεν ήταν λοιπόν, τόνισε ο κ. Παπανδρέου ότι άργησα να πάρω μέτρα, αλλά ότι προσπαθούσα να αποφύγω τη λήψη αυτών των μέτρων.
Ο κ. Παπανδρέου είπε ότι αρχικά είχε πείσει τους ευρωπαίους εταίρους, όλα όμως άλλαξαν όταν οι αγορές άρχισαν να επιτίθενται αγρίως στην Ελλάδα.
Και τότε, τόνισε ο κ. Παπανδρέου οξύνοντας την επίθεσή του, «η Ευρώπη άργησε πολύ να αντιδράσει και να προστατεύσει την Ελλάδα».
«Τότε μίλησα για γεμάτο πιστόλι στο τραπέζι» αλλά «η Γερμανία φοβήθηκε να δεσμευθεί έστω και λεκτικά, φόβος και ολιγωρία που σήμερα πληρώνουμε όλοι και φυσικά και η ίδια η Γερμανία».
Ο κ. Παπανδρέου τόνισε ότι από τότε είχε μιλήσει για συστημική κρίση στην Ευρώπη, είχε προειδοποιήσει για τους κινδύνους εξάπλωσής της και είχε ζητήσει ευρωομόλογα.
«Το αρνήθηκαν πεισματικά» επισήμανε, προσθέτοντας ότι τους βόλευε να παρουσιάζουν την κατάσταση ως αποκλειστικό ζήτημα της Ελλάδας.
Ωστόσο, στην Ευρώπη αυτών των συσχετισμών και των αντιλήψεων «κατάφερα να δημιουργήσουμε ευρωπαϊκό μηχανισμό διάσωσης».
Κάθε φορά που η κατάσταση στις αγορές αγρίευε η αντίδραση της Ευρώπης ήταν να «ανεβαίνει ο πήχυς του ελληνικού προγράμματος» είπε ο κ. Παπανδρέου για να προσθέσει ότι η «απαιτούμενη ταχύτητα για τις αλλαγές ευθύνεται για την αύξηση της πίεσης στους Έλληνες».
Η «χαριστική βολή», δόθηκε για τον Γιώργο Παπανδρέου στη συνάντηση Μερκελ και Σαρκοζί στο Ντοβίλ, οπότε μίλησαν για συμμετοχή πιστωτών στις ζημίες και στο κόστος διάσωσης μιας χώρας.
«Είχα πει από τότε ότι η απόφαση αυτή θα λειτουργήσει ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία και δικαιώθηκα […] οι πιστωτές σταμάτησαν να επενδύουν σε ελληνικά ομόλογα».
Μετά το Ντοβίλ τα spread εκτινάχθηκαν για τις προβληματικές χώρες της ευρωζώνης υπενθύμισε ο κ. Παπανδρέου.
Απόρροια όλων αυτών ήταν ένα πολύ δύσκολο α’ εξάμηνο του 2011 με τις φήμες για χρεοκοπία να φουντώνουν, την εκροή καταθέσεων να σπάει ρεκόρ, την αγορά να στεγνώνει από ρευστότητα, την ανασφάλεια να χτυπά κόκκινο.
Η συντηρητική Ευρώπη επέβαλε αυστηρή λιτότητα παντού, αδιαφορώντας για την ανάπτυξη και σήμερα το πληρώνει με βαθιά ύφεση, επισήμανε ο κ. Παπανδρέου, ενώ τους κατηγόρησε για απόλυτη εμπιστοσύνη στο «αόρατο χέρι της αγοράς που θα διόρθωνε τα πάντα».
«Κατηγορούσαν λαούς χωρίς να θεραπεύουν ασθένειες» και σήμερα βρίσκονται σε δεινή θέση παρά τις τεράστιες δυνατότητες της Ευρώπης για πραγματική ανάπτυξη.
Η ενίσχυση της εποπτείας των δημοσιονομικών των χωρών της ευρωζώνης ή η εντολή στην ΕΚΤ για αθρόα αγορά κρατικών ομολόγων δεν αρκούν για τη λύση του προβλήματος, είπε ο κ. Παπανδρέου εκφράζοντας το φόβο ότι μέχρι να αποφασίσουν την έκδοση του ευρωομολόγου θα έχει ξεπεραστεί ως λύση από την αγορά.
«Αυτή είναι η Ευρώπη που καταφέραμε να πείσουμε για βοήθεια, πολλές φορές υπό την επιβολή όρων δύσκολων και επαχθών αλλά πρέπει να είμαστε συνεπείς» τόνισε ο κ. Παπανδρέου επαναλαμβάνοντας ότι για αρκετά μέτρα εύχεται να μην είχε αναγκαστεί να τα λάβει.
«Η αλλάζουμε ή χρεοκοπούμε»
Το δίλημμα ‘ή συνεχίζουμε την σκληρή προσπάθεια ή χρεοκοπούμε’ υπήρχε και παραμένει τόνισε ο κ. Παπανδρέου και πρόσθεσε ότι ενώ ο ίδιος το έθεσε εξαρχής σε όλες τις πολιτικές δυνάμεις όχι μόνο δεν βρήκε συναίνεση και υποστήριξη αλλά αντίθετα υπονόμευσαν το κυβερνητικό έργο.
Λόγω αυτής της στάσης από την Αντιπολίτευση, άφησε να εννοηθεί ο κ. Παπανδρέου οδηγήθηκε στην πρόταση για δημοψήφισμα, μετά την οποία το σκηνικό άλλαξε άρδην.
Πάντως, τόνισε ο κ. Παπανδρέου, «χαίρομαι που το αποτέλεσμα όλων αυτών είναι η κυβέρνηση Παπαδήμου», στην οποία εξέφρασε την πλήρη στήριξή του και επανέλαβε ότι είναι διατεθειμένος να κάνει τα πάντα για να πετύχει η χώρα χωρίς να λογαριάζει καρέκλες.
Ο Γιώργος Παπανδρέου εξέφρασε την πεποίθηση ότι η κυβέρνηση Παπαδήμου θα συνεχίσει την υλοποίηση των διαρθρωτικών αλλαγών και των μεταρρυθμίσεων και θα συγκρουστεί με τα κακώς κείμενα.
«Τολμήσαμε για πρώτη φορά να τα βάλουμε με φοροφυγάδες, να ασχοληθούμε με τις καταθέσεις στην Ελβετία , με το λαθρεμπόριο καυσίμων, με την υπερσυνταγογράφηση […] και είμαι σίγουρος ότι το έργο αυτό θα συνεχιστεί» είπε ο Γ.Παπανδρέου.
«Πολλοί λύσσαξαν μαζί μας και πίστεψαν ότι αν φύγει ο Παπανδρέου από τη μέση θα ησυχάσουν όμως πλανώνται […] Η επιλογή Παπαδήμου έγινε ακριβώς για να διασφαλίσω τη διαφάνεια» είπε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και κάλεσε τους πάντες να δώσουν τον κατάλληλο χρόνο στην κυβέρνηση Παπαδήμου για να επιτελέσει το έργο της.
Η συνεχής αναφορά στην διεξαγωγή εκλογών κάνει κακό στη χώρα, υποστήριξε ο κ. Παπανδρέου, επισημαίνοντας ότι η δημιουργία προεκλογικού κλίματος είναι ό,τι δεν χρειάζεται αυτή τη στιγμή ο τόπος.
Άλλωστε και από τις εκλογές μπορεί να προκύψουν κυβερνήσεις συνεργασίας, είπε χαρακτηριστικά, αφήνοντας να εννοηθεί ότι τα κόμματα θα κληθούν να αντιμετωπίσουν τα ίδια προβλήματα.