Την αυστηροποίηση των μέτρων για τους ανεμβολίαστους πολίτες ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, σε τηλεοπτικό μήνυμα προς τους πολίτες σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία για την πορεία της πανδημίας του κορωνοϊού στη χώρα.
Περιγράφοντας την κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι σήμερα και παρουσιάζοντας το ακριβές πλαίσιο έως τα Χριστούγεννα, ο κ. Μητσοτάκης ανακοίνωσε δέσμη πέντε μέτρων, στα οποία περιλαμβάνεται το «lockdown» σε ανεμβολίαστους ενήλικες και η υποχρεωτικότητα της τρίτης δόσης εμβολίου στους άνω των 60 ετών προκειμένου να έχει ισχύ το πιστοποιητικό εμβολιασμού.
Τα πέντε μέτρα
Πρώτον, από την επόμενη Δευτέρα όλοι οι ενήλικες ανεμβολίαστοι πολίτες, πέραν της εστίασης, δεν θα εισέρχονται και σε άλλες κλειστές αίθουσες. Ούτε και με την επίδειξη τεστ. Σε σινεμά, θέατρα, μουσεία ή γυμναστήρια, για παράδειγμα. Είναι μία άμεση ενέργεια προστασίας και, ασφαλώς, μία έμμεση προτροπή να εμβολιαστούν.
Δεύτερον, το πιστοποιητικό εισόδου σε κλειστούς χώρους για εμβολιασμένους άνω των 60 ετών παύει να ισχύει επτά μήνες από την έκδοσή του. Θα δοθεί, δηλαδή, ένας μήνας περιθώριο για τον εμβολιασμό τους με την 3η δόση μετά την πάροδο του εξαμήνου. Και αυτό γιατί τα ιατρικά δεδομένα δείχνουν ότι, με τον καιρό, μειώνεται η άμυνα του εμβολίου.
Τρίτον, στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα επεκτείνεται το κυλιόμενο ωράριο. Ώστε να αποφεύγεται ο συνωστισμός, ιδίως τις ώρες προσέλευσης και αποχώρησης, αλλά και ο πρόσθετος φόρτος σε συγκεκριμένες ώρες στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Βεβαίως, με ειδικές πρόνοιες για εργαζόμενους με παιδιά στο σχολείο.
Τέταρτον, οι έλεγχοι θα συνεχιστούν, ακόμα πιο εντατικά. «Δεν υπάρχουν «κορόιδα» και «έξυπνοι» σε μία εθνική μάχη. Και σε αυτήν πρέπει να μπουν πιο αποφασιστικά όλοι, αναλαμβάνοντας τις ευθύνες τους: το κράτος, η αυτοδιοίκηση, οι επιστημονικοί φορείς αλλά και οι επιμέρους επαγγελματικές ενώσεις», είπε ο πρωθυπουργός.
Και πέμπτον, ενισχύεται κι άλλο το Εθνικό Σύστημα Υγείας. «Αξιοποιούνται, ήδη, ιδιωτικές Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Και στις περιοχές μεγάλης πίεσης επιτάσσονται και οι υπηρεσίες ιδιωτών γιατρών. Σήμερα, μάλιστα, υπέγραψα και τη σχετική διάταξη. Ενώ γίνονται προσλήψεις στη θέση ανεμβολίαστων υγειονομικών που παραμένουν σε αναστολή».
Ολόκληρο το διάγγελμα του πρωθυπουργού:
«Συμπολίτες μου,
Επικοινωνώ και πάλι μαζί σας για να παρουσιάσω την πραγματική κατάσταση της πανδημίας στη χώρα μας. Να μοιραστώ τις σκέψεις μου για την έξαρση του τέταρτου κύματος που χτυπά ολόκληρη την Ευρώπη. Αλλά και να ανακοινώσω τις αποφάσεις της κυβέρνησης για το πώς πρέπει να προχωρήσουμε μπροστά από εδώ και στο εξής.
Η εμφάνιση της μετάλλαξης Δέλτα δυστυχώς επιβράδυνε τον επίλογο του κορονοϊού σε όλο τον κόσμο. Όμως παντού, τώρα, το εμβόλιο δίνει τη νίκη στον άνθρωπο και όχι στην ασθένεια. Στην υγεία και όχι στον πόνο. Στην ελευθερία και όχι στους περιορισμούς. Γιατί όπου ο εμβολιασμός προχωρεί, ο ιός υποχωρεί.
Το βλέπουμε να συμβαίνει σε χώρες με μεγαλύτερα ποσοστά θωράκισης από εμάς, ειδικά στις μεγαλύτερες ηλικίες. Για παράδειγμα, στην Πορτογαλία ή στη Δανία μπορεί τα κρούσματα να αυξάνονται όμως εκεί τα νοσοκομεία και οι ΜΕΘ δεν γεμίζουν ασθενείς. Ούτε και οι απώλειες είναι μεγάλες.
Σήμερα, έχουν επιλέξει το εμβόλιο πάνω από 7 εκατομμύρια Έλληνες. Τρεις στους τέσσερις ενήλικες. Ωστόσο, 575.000 συμπολίτες άνω των 60 παραμένουν απροστάτευτοι και ξέρουμε ότι αυτούς χτυπά πιο σοβαρά ο ιός. Ενώ σχεδόν 1,5 εκατ. της ίδιας ομάδας συμπλήρωσαν 6 μήνες από τον εμβολιασμό τους. Αν και προστατευμένοι γίνονται πιο ευάλωτοι, καθώς έχουν λιγότερα αντισώματα.
Η επιστήμη, άλλωστε, μας προειδοποιεί ότι με τον καιρό η άμυνα του οργανισμού μας εξαντλείται. Συνεπώς, γίνεται καθοριστική και η ενισχυτική δόση του εμβολίου. Κι αυτό το στοιχείο είναι που συμπληρώνει τον κύριο στόχο μας: όλοι οι μεγαλύτεροι να κάνουν την πρώτη δόση και όλοι οι ήδη εμβολιασμένοι την τρίτη.
Σε αυτά τα δεδομένα κρύβεται και η αλήθεια για την πίεση στο Σύστημα Υγείας: σχεδόν εννέα στους δέκα ασθενείς που δοκιμάζονται, αυτή την ώρα, στις ΜΕΘ μας είναι ανεμβολίαστοι. Και όσοι νοσούν σοβαρά είτε δεν εμβολιάστηκαν καθόλου είτε δεν ενίσχυσαν την άμυνα του οργανισμού τους με την υπενθυμιστική δόση.
Πρόκειται, λοιπόν, πράγματι για πανδημία ανεμβολίαστων, αφού οι εμβολιασμένοι ακόμα και να νοσήσουν θα έχουν ήπιες συνέπειες. Σκεφτείτε ότι αν είχαμε τα ποσοστά θωρακισμένων ηλικιωμένων της Πορτογαλίας -και η Ελλάδα, θυμίζω, είναι δεύτερη στις μεγάλες ηλικίες στην Ευρώπη- οι διασωληνώσεις θα ήταν πέντε φορές λιγότερες.
Ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα, οι γιατροί και οι νοσηλευτές μας κρατούν ετοιμοπόλεμες τις δομές υγείας με υπεράνθρωπες προσπάθειες. Γι’ αυτό, μαζί με την ευγνωμοσύνη μου, επαναλαμβάνω τη δέσμευση πως θα σταθώ δίπλα τους. Αναγνωρίζοντας ότι μαζί, μέσα στην περιπέτεια, χτίζουμε το νέο ΕΣΥ που όλοι θέλουμε.
Κάνω για ακόμα μία φορά έκκληση να σταματήσουν ορισμένοι να προσπαθούν να αποκομίσουν πρόσκαιρα οφέλη, κομματικοποιώντας το ανθρώπινο δράμα. Σήμερα χρειαζόμαστε όσο ποτέ καθαρό μυαλό και ενότητα. Όχι εργαλειοποίηση του πόνου και διγλωσσία, αλλά συγκεκριμένες και ρεαλιστικές προτάσεις.
Η Ελλάδα θρηνεί αχρείαστες απώλειες γιατί πολύ απλά δεν έχει τα ποσοστά εμβολιασμού άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Κι αυτό παρά την άρτια εκστρατεία που οργάνωσε. Κυβέρνηση και κοινωνία, όμως, υπογράψαμε μαζί ένα συμβόλαιο τιμής: να μην ξανακλείσουμε, με ασπίδα το εμβόλιο. Και πρέπει να τηρήσουμε τους όρους αυτής της συμφωνίας.
Γιατί ας μην ξεχνάμε και ότι επειδή, ακριβώς, δεν περιορίσαμε την οικονομική δράση, η χώρα πέτυχε την τρίτη υψηλότερη ευρωπαϊκή επίδοση στην ανάπτυξη. Και τη μεγαλύτερη μείωση της ανεργίας, με τη δημιουργία 180.000 νέων θέσεων εργασίας. Και βέβαια με τα σχολεία μας ανοιχτά και ασφαλή, με τα πολλά τεστ που κάνουμε.
Συμπολίτες μου,
Όλα τα κράτη προσαρμόζουν συνεχώς τη στάση τους ανάλογα με τη συμπεριφορά του ιού, τις τοπικές, δημογραφικές ιδιομορφίες, αλλά και την ισορροπία μεταξύ της επάρκειας ενός μέτρου και της δυνατότητάς του να εφαρμοστεί και να αποδώσει. Αυτή την ευέλικτη πολιτική ακολουθούμε και εμείς στην ελληνική πραγματικότητα.
Ήδη, οι τελευταίες πρωτοβουλίες μας έχουν αποτέλεσμα: τις τελευταίες εβδομάδες κλείστηκαν πάνω από 350.000 ραντεβού για πρώτο εμβολιασμό. Και οι μισοί από όσους πολίτες έχουν ήδη εμβολιαστεί και έχουν τη δυνατότητα να κάνουν την τρίτη δόση, την έκαναν ή την έχουν προγραμματίσει.
Αυτό αποδεικνύει ότι η προτροπή και η ενθάρρυνση έχουν μεγαλύτερη δύναμη από τους γενικούς αφορισμούς περί υποχρεωτικότητας. Γι’ αυτό πιστεύω ότι και όσοι ακόμη διστάζουν μπορούν ν’ αλλάξουν άποψη, ακούγοντας τι λένε οι ανεμβολίαστοι που νόσησαν. Αυτοί που είδαν τον θάνατο κατάματα στη μοναξιά ενός κρεβατιού της Εντατικής.
Αισιοδοξώ, επίσης, ότι θα ζυγίσουν πιο ψύχραιμα τα πράγματα. Και θα αντιληφθούν ότι αν εμβολιαστούν και οι ίδιοι η ζωή τους θα γίνει, επιτέλους, πολύ πιο εύκολη. Χωρίς πρόσθετους περιορισμούς και οικονομικές επιβαρύνσεις, δίπλα στους ανθρώπους τους και άνετα μέσα στην κοινωνία.
Ακριβώς εκεί αποσκοπούν και τα συμπληρωματικά μέτρα που ανακοινώνω σήμερα:
Πρώτον, από την επόμενη Δευτέρα όλοι οι ενήλικες ανεμβολίαστοι πολίτες, πέραν της εστίασης, δεν θα εισέρχονται και σε άλλες κλειστές αίθουσες. Ούτε και με την επίδειξη τεστ. Σε σινεμά, θέατρα, μουσεία ή γυμναστήρια, για παράδειγμα. Είναι μία άμεση ενέργεια προστασίας και, ασφαλώς, μία έμμεση προτροπή να εμβολιαστούν.
Όσον αφορά τις λειτουργίες στις εκκλησίες, επαναλαμβάνω ότι οι πιστοί που δεν θα έχουν εμβολιαστεί θα πρέπει να προσκομίζουν αρνητικό εργαστηριακό τεστ. Αυτό, άλλωστε, προβλέπει και η εγκύκλιος της Ιεράς Συνόδου την οποία καλούνται τώρα να επιτηρούν οι φορείς της αλλά και, δειγματοληπτικά, η Πολιτεία.
Δεύτερον, το πιστοποιητικό εισόδου σε κλειστούς χώρους για εμβολιασμένους άνω των 60 ετών παύει να ισχύει επτά μήνες -επαναλαμβάνω, επτά μήνες- από την έκδοσή του. Θα δοθεί, δηλαδή, ένας μήνας περιθώριο για τον εμβολιασμό τους με την 3η δόση μετά την πάροδο του εξαμήνου. Και αυτό γιατί τα ιατρικά δεδομένα δείχνουν ότι, με τον καιρό, μειώνεται η άμυνα του εμβολίου.
Τρίτον, στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα επεκτείνεται το κυλιόμενο ωράριο. Ώστε να αποφεύγεται ο συνωστισμός, ιδίως τις ώρες προσέλευσης και αποχώρησης, αλλά και ο πρόσθετος φόρτος σε συγκεκριμένες ώρες στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Βεβαίως, με ειδικές πρόνοιες για εργαζόμενους με παιδιά στο σχολείο.
Τέταρτον, οι έλεγχοι θα συνεχιστούν, ακόμα πιο εντατικά. Δεν υπάρχουν «κορόιδα» και «έξυπνοι» σε μία εθνική μάχη. Και σε αυτήν πρέπει να μπουν πιο αποφασιστικά όλοι, αναλαμβάνοντας τις ευθύνες τους: το κράτος, η αυτοδιοίκηση, οι επιστημονικοί φορείς αλλά και οι επιμέρους επαγγελματικές ενώσεις.
Και πέμπτον, αλλά πρώτης σημασίας, ενισχύεται κι άλλο το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Αξιοποιούνται, ήδη, ιδιωτικές Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Και στις περιοχές μεγάλης πίεσης επιτάσσονται και οι υπηρεσίες ιδιωτών γιατρών. Σήμερα, μάλιστα, υπέγραψα και τη σχετική διάταξη. Ενώ γίνονται προσλήψεις στη θέση ανεμβολίαστων υγειονομικών που παραμένουν σε αναστολή.
Με αυτό το σχέδιο προχωρούμε στο επόμενο δίμηνο. Για να έχουμε φέτος καλύτερα Χριστούγεννα από πέρυσι. Και μέχρι τότε οι συνεχείς έλεγχοι, τα πολλά τεστ και τα μέτρα ατομικής προστασίας να σταθεροποιήσουν και να μειώσουν τα κρούσματα. Και οι εμβολιασμοί πρώτης και τρίτης δόσης, ιδίως στους άνω των 60, να μειώσουν τις νοσηλείες και τα θύματα.
Ειδικά για την ισχύ των πιστοποιητικών, μάλιστα, με επιστολή μου προς την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα εισηγηθώ και η Ψηφιακή Ευρωπαϊκή Βεβαίωση να είναι έγκυρη μόνον αν αναγράφει και την τρίτη δόση μετά το εξάμηνο. Ώστε να αποφύγουμε κάθε ρωγμή στο τείχος ανοσίας που έχει ήδη χτιστεί στην ήπειρό μας.
Συμπολίτες μου,
Πρόκειται, όπως διαπιστώνετε, για επιλογές ενθαρρυντικές και όχι κατασταλτικές. Με διάθεση πειθούς και όχι αντιπαράθεσης που γεννάει διχασμούς και κοινωνικούς αυτοματισμούς.
Όπως έχω πει, περισσότερο από μία λάθος άποψη με πληγώνει μία λάθος απώλεια. Γι’ αυτό και συνεχίζω να σας καλώ να ακούσετε τη φωνή της πραγματικότητας γύρω μας: τον θρήνο για την έγκυο και τα νέα παιδιά που χάσαμε. Τα λόγια όσων πίστεψαν σε ψέματα και έζησαν τη φρίκη της Εντατικής. Αλλά και την αγωνία των γιατρών μας.
Σας καλώ επίσης να γυρίσετε την πλάτη στον φόβο και σε κάθε τσαρλατάνο που, για τη δική του δημοσιότητα και προβολή, εμπορεύεται την άγνοια. Η απειθαρχία στις εκκλήσεις των ειδικών δεν είναι πράξη «αντίστασης» στο κράτος, αλλά υποχώρηση της λογικής και του κοινού συμφέροντος. Παράδοση στο σκοτάδι και στον κίνδυνο.
Και επαναλαμβάνω: αν το σύνολο των μεγάλων ηλικιών εμβολιαστεί, ο κορονοϊός θα μετατραπεί σε ένα είδος εποχιακής γρίπης. Και αν όλοι τηρήσουμε τους κανόνες ατομικής υγιεινής, τότε ίσως εξαφανιστεί. Με τη στάση του καθένα μας στο σπίτι, στη δουλειά, στις συναναστροφές μας, με το να γίνουμε οι ίδιοι φύλακες της υγείας μας.
Αυτό ακριβώς σας ζητώ να κάνουμε. Επιστρατεύοντας ξανά τη σχέση εμπιστοσύνης Πολιτείας και πολιτών, που φέρνει θαυμαστά αποτελέσματα. Ακολουθώντας τις οδηγίες της επιστήμης και του κράτους. Και κάνοντας πράξη το μόνο σύνθημα που οδηγεί στην αισιόδοξη επόμενη μέρα: Εμβολιαστείτε, εμβολιαστείτε, εμβολιαστείτε!».
